Dania na Tacy - Przegląd Tygodnia (18.02. - 25.02.) Odcinek 6 Rok 4
Podatek od CO2 w rolnictwie; Nowe zasady windykacji; Możliwości dla obszarów wiejskich
Od redakcji
Sytuacja w Danii
„Zawsze marzyłam, aby reprezentować Danię jako osoba o brązowym kolorze skóry” (przedstawicielka Danii na Eurowizję, SABA)
Witam wszystkich. Widzieliście już pierwsze oznaki wiosny? Cieplejsze dni, czasami słoneczne dni, kwiaty… zwycięstwo różnorodności w Melodi Grand Prix (Eurowizja w Danii), dobre wieści dla mieszkańców Ølst (miasto jest bezpieczne przed osuwiskiem) i silne wsparcie ze strony obywateli Danii za dalsze wysyłanie broni i zaopatrzenia na Ukrainę.
W odpowiedzi na duże poparcie społeczne rząd udzielił Ukrainie 10-letniej gwarancji na wsparcie finansowe i wojskowe. Gdy obchodzimy drugą rocznicę wojny, w domach mówi się o zmęczeniu wojną. Niestety, dla żołnierzy na froncie, którzy od dwóch lat bronią Europy, nie ma takiego luksusu. Musimy docenić ich poświęcenie i nadal stanowczo udzielać wsparcia.
W naszych szkołach trwa debata na temat znęcania się nad słabszymi. Mając na uwadze smutne wyniki ankiety z poprzedniej edycji, w której pytaliśmy o rasizm i ksenofobię w szkołach (52% Waszych dzieci doświadczyły co najmniej kilku przypadków), przyszłą edycję poświęcimy działaniom i narzędziom, które rodzice mogą wykorzystać, aby sobie z tym poradzić. Ministerstwo Edukacji wskazuje na to, że najprawdopodobniej zaproponuje surowsze sankcje wobec uczniów stosujących przemoc.
Kończymy dzisiejszą kolumnę spojrzeniem na kolejną debatę, która dopiero się zaczyna - czy lekarzom powinno być dozwolone posiadanie nawet do sześciu klinik zdrowia? Uwaga została zwrócona na kliniki „Alles Lægehus”, których lekarze-właściciele nigdy bądź rzadko odwiedzają niektóre kliniki, a główną rolę odgrywają pielęgniarki i asystenci lekarzy. Będziemy kontynuować ten temat w przyszłym tygodniu.
Dziękuję za przeczytanie „Danii na Tacy”!
Słowo tygodnia
Landbrug = rolnictwo. Słowa z tej samej rodziny to - landmand (rolnik); gård (gospodarstwo) i avl (hodowla).
Quiz
Duńska polityka
Tygodniowy przegląd
Enhedslisten (Czerwono-Zielony Sojusz), Radikale Venstre (Liberałowie Społeczni) i SF (Socjaliści) chcą, aby rolnicy ponosili koszty zielonej transformacji w rolnictwie i domagają się wprowadzenia pierwszego modelu opodatkowania (750 DKK za tonę emitowanego CO2).
Z drugiej strony DD (Nacjonaliści Populistyczni) są całkowicie przeciwni podatkowi CO2 i nazywają propozycje deklaracją wojny przeciwko życiu wiejskiemu. Partie rządzące jeszcze nie zajęły stanowiska, ale oczekuje się, że poprą drugi lub trzeci model (o których można przeczytać poniżej w sekcji “W powiększeniu”). W czerwcu odbędą się trójstronne negocjacje na temat podatku między stowarzyszeniami rolniczymi, organizacjami ekologicznymi a rządem.
Kultura polityczna i zachowanie wyborcze zmieniają się w Danii. Kiedyś ludzie głosowali na tę samą partię przez całe życie i było to bardzo prawdopodobne, że ich dzieci zrobią to samo. Jednak w wyborach parlamentarnych w 2022 roku 53% ludzi zagłosowało inaczej niż w 2019 roku. To największa zmiana w historii. Tylko 30% populacji nadal identyfikuje się z jakąś partią polityczną.
W powiększeniu
4% podwyżki wynagrodzenia dla 110 000 pracowników sektora publicznego: Od kwietnia 2024 roku pracownicy sektora publicznego (pielęgniarki, pracownicy socjalni, administratorzy zdrowia, bioanalitycy, edukatorzy społeczni, radiolodzy i położne) otrzymają podwyżkę wynagrodzenia, dodatkowy urlop rodzicielski dla ojców i możliwość skumulowania urlopów na dłuższy urlop. W przyszłym roku planowana jest kolejna podwyżka wynagrodzenia o ponad 4%.
Rządy regionalne liczą na to, że nowa umowa zbiorowa ułatwi rekrutację bardzo potrzebnego personelu medycznego.
Lekarze i inni pracownicy naukowi w ramach rządów regionalnych nie są objęci nową umową zbiorową.
Podobna umowa zbiorowa została osiągnięta dla 500 000 pracowników samorządowych (pedagodzy, nauczyciele, opieka nad osobami starszymi itp.) z 4% podwyżką wynagrodzenia od kwietnia 2024 r. i trzema dodatkowymi tygodniami urlopu ojcowskiego.
Trzy modele potencjalnego podatku CO2 na rolnictwo: Komitet ekspercki zadany znalezieniem rozwiązania do zmniejszenia emisji CO2 w rolnictwie zaproponował trzy potencjalne modele. Wszystkie trzy modele pomogą Danii osiągnąć cele klimatyczne na rok 2030. Pytanie dotyczy bardziej tego, kto powinien ponosić koszty - rolnicy czy podatnicy.
Pierwszy model opodatkowania - 750 DKK za tonę emitowanego CO2. To najdroższy model dla rolników i doprowadzi do znacznego spadku aktywności rolniczej. Emisje CO2 zostaną zmniejszone o 3,2 miliona ton do 2030 roku oraz spodziewa się się utraty 8 000 miejsc pracy w rolnictwie (10,2%).
Drugi model - 375 DKK za tonę emitowanego CO2. Środkowa propozycja, w której zarówno rolnicy, jak i państwo płacą za zieloną transformację w rolnictwie. Redukcje emisji CO2 o 2,8 miliona ton do 2030 roku zostaną osiągnięte za pomocą nowych technologii, co może skutkować potencjalną redukcją 4 000 miejsc pracy (5,1%).
Trzeci model - 125 DKK za tonę emitowanego CO2. Najdroższy model dla państwa, ponieważ płaci ono za większość zielonej transformacji. Emisje CO2 zostaną zredukowane o 2,6 miliona ton do 2030 roku, co doprowadzi do utraty 2 000 miejsc pracy (2,6%).
Aby drugi i trzeci model działały, komitet ekspercki zaleca wprowadzenie wsparcia finansowego, aby przekonać rolników do przyjęcia pirolizy (w ramach której można przechowywać CO2 w biowęglu uzyskanym przez spalanie słomy i innych materiałów organicznych w bardzo wysokiej temperaturze). Z drugiej strony Rada Klimatyczna twierdzi, że technologia ta jest zbyt wczesna i wciąż kontrowersyjna.
Komitet ekspercki twierdzi, że podatek od produkcji żywności jest 14 razy skuteczniejszy niż podatek od samej żywności. Wciąż oczekuje się, że ceny żywności wzrosną. Na przykład, przy pierwszym modelu opodatkowania, 500 g wołowiny stanie się o 4,5 DKK droższe, podczas gdy cena litra mleka wzrośnie o 60 øre.
Duńska gospodarka
Organizacje biznesowe, ekonomiczne think-tanki i stowarzyszenia związane z bioróżnorodnością proszą rząd o wprowadzenie podatku od emisji CO2 w sektorze rolniczym: Dansk Erhverv, SMV Danmark, CEPOS, KRAKA, CONCITO i Danmarks Naturfredningsforening uważają, że rolnicy nie powinni być wyłączeni z ponoszenia kosztów zielonej transformacji i że wszyscy powinni jednakowo ponosić ten ciężar.
Rolnictwo stanowi w Danii ponad ⅓ wszystkich emisji gazów cieplarnianych.
2% wzrostu ekonomicznego w ostatnim kwartale 2023: Zakończyliśmy rok z 1.8% wzrostu, w porównaniu do 2022 roku. Jednak, gdyby wyłączyć z tego zyski wypracowane przez firmy farmaceutyczne, gospodarka skurczyła by się o 0.1%.
Gminy uzależnione od Microsoftu: W 2023, 98 gmin wydało 538 milionów koron na produkty tej firmy. To wzrost o 200 milionów koron od 2018 roku. Gminy twierdzą, że nie widzą żadnych alternatyw dla tych produktów i że to jedyna firma, która zgłasza się do przetargów, za każdym razem oferując wyższe ceny. Minister Cyfryzacji nazwał uzależnienie od software’u amerykańskiego giganta “problematycznym” i podejmie kroki, które będą miały na celu ponowne wprowadzenie rynkowej konkurencji.
Komitet ekspertów proponuje usunięcie 58 projektów wsparcia dla firm: Zadaniem komitetu jest zredukowanie rocznych kosztów wsparcia biznesu o 2 miliardy koron. Eksperci twierdzą, że te projekty nie przysługują się społeczeństwu na tyle, żeby kontynuować ich fundowanie. Usunięcie pozwoli zaoszczędzić 2.3 miliarda koron. Ministerstwo Biznesu przyjrzy się propozycji.
Przykłady programów do usunięcia - usunięcie ulgi podatkowej dla pracowników na duńskich statkach (1.1 miliarda DKK); zmiana zasad dotyczących prawa patentowego i know-how (800 milionów DKK); usunięcie ulgi VAT dla zakładów pogrzebowych (65 milionów DKK); usunięcie wsparcia rządowego dla Wonderful Copenhagen i Fundacji ds. Roślinnej Żywności (94 milionów DKK) i wiele innych.
Nowe zasady egzekucji długów: Od jesieni 2023, Agencja Długów (Gældsstyrelsen) otrzymała pozwolenie na przejęcie 60% przychodów netto osób zadłużonych państwu. Procent jest uzależniony od poziomu zarobków i ilości dzieci. Osoby, których to dotyczy mają 14 dni od momentu poinformowania ich o tym fakcie na odwołanie się o niższy procent.
Kącik przedsiębiorcy
Dla obywateli Ukrainy, którzy chcą założyć lub rozwinąć biznes w branży beauty: Dołącz do 10-spotkaniowego inkubatora stworzonego przez Instytut Rozwoju w Aalborgu. Udział bezpłatny. Zapisz się tutaj.
Dla ekspatów, którzy chcą założyć w Danii własny biznes: Dołącz do 4-spotkaniowego kursu zorganizowanego w Billund przez Instytut Rozwoju w Aalborgu. Udział bezpłatny. Zapisz się tutaj.
Dla młodych ludzi poniżej 41 roku życia, którzy chcą rozpocząć karierę w rolnictwie: Możesz otrzymać grant w wysokości 100 000 euro na założenie własnej farmy. Więcej informacji tutaj.
Masz pomysł na to jak sprawić, że sektor żywnościowy w Danii będzie bardziej ekologiczny? Możesz uzyskać nawet do 15 milionów koron na badania i rozwój pomysłów. Więcej informacji tutaj.
Życie codzienne w Danii
Wgląd w duński styl życia
W tym tygodniu odbywają się największe targi rowerowe w Skandynawii - Copenhagen Bike Show. Odczuwalne i zauważalne stały się też pierwsze przebłyski wiosny. Jeśli szukałeś schronienia w transporcie publicznym podczas zimnych miesięcy, być może nadszedł czas, aby odkurzyć swój rower.
Historia duńskiego kolarstwa wiąże się bezpośrednio z okresem powstania pierwszego roweru. Można śmiało twierdzić, że rower jest to jeden, jeśli nie najważniejszy produkt, lokalnej kultury. Rower, niezastąpiony sposób transportu charakterystyczny dla terenów płaskich, jest także symbolem duńskich wartości takich jak wolność i równość.
9 na 10 osób w Danii posiada rower i pokonuje na rowerze średnio 1,4 km dziennie przy liczbie tras rowerowych wynoszącej ponad 12 000 km. W dużych miastach średnio dziennie pokonuje się 1,9 km w Aarhus, 2,1 km w Odense i 3 km w Kopenhadze. Jeśli chodzi o rozwój, władze szacują, że każdy kilometr przejechany rowerem to 6 DKK uzyskanych w postaci korzyści zdrowotnych. Badania wskazują, że dorośli regularnie jeżdżący na rowerze mają o 30% mniejszą zachorowalność. W związku z tym, w samej Kopenhadze mieszkańcy wnioskują o około 1,1 miliona mniej dni chorobowych.
W ciągu ostatniej dekady niższe ceny samochodów osobowych w Danii spowodowały spadek liczby osób korzystających z roweru. W odpowiedzi na to rząd podjął się realizacji planu wzmacniającego infrastrukturę rowerową o wartości 458 mln DKK. W przyszłości utrzymanie rowerów jako wiodącego środka transportu będzie wymagać od polityków twardych i aktywnych decyzji, często na niekorzyść kierowców samochodów, którym może być coraz trudniej poruszać się po obszarach miejskich.
Wyjaśnienie
62% gruntów w Danii jest użytkowanych przez rolników. Globalnie jedynie Bangladesz wykorzystuje większy odsetek gruntów do celów rolnych. 22% powierzchni Danii jest wykorzystywane do produkcji białego mięsa (świń i drobiu). 15% przeznacza się na produkcję mięsa czerwonego i mleka (bydło, konie i owce). 18% wykorzystuje się na zboża (pszenicę, żyto, owies, jęczmień, rzepak) z przeznaczeniem na olej i inną produkcję, a 7% wykorzystuje się do rolnictwa ekologicznego, głównie organicznej wołowiny i mleka. Tylko 14% powierzchni Danii jest przeznaczone na rozbudowę wsi, miasteczek, miast i infrastrukturę.
W Danii zarejestrowanych jest 32 000 gospodarstw rolnych zatrudniających 73 000 pracowników. Jeśli spojrzeć na całą branżę spożywczą, to zatrudnia ona 112 000 pracowników (3,9% całego zatrudnienia). 25% pracowników to obcokrajowcy.
Eksport rolnictwa to przychód 16 miliardów DKK rocznie, natomiast eksport przemysłu spożywczego to wartość 101 miliardów DKK rocznie (11,1% całkowitego eksportu).
Rolnictwo wytwarza 2% PKB Danii. 100 lat temu stanowiło ono 20% PKB.
Dania jest krajem o najwyższym na świecie wskaźniku pogłowia świń. Jest tu 13,4 miliona świń – czyli ponad 2 świnie na osobę.
Kto płaci cenę za tak rozbudowany sektor rolnictwa? Bioróżnorodność (przyroda). Mamy 35 000 gatunków roślin, zwierząt i grzybów, z czego 95% objęta jest dużym lub umiarkowanym zagrożeniem wyginięciem. W Unii Europejskiej gorsza sytuacja jest jedynie w Belgii.
Tygodniowy przegląd
MobilePay nie będzie już oferowany jako metoda płatności w supermarketach Meny, Spar, Min Købmand i Let-Køb, ogłosiła jej spółka Dagrofa. Finans poinformował, że decyzja firmy wynikała z wymagania MobilePay wobec sklepów dotyczącego modernizacji sprzętu, aby ułatwić korzystanie z tej opcji w sklepach. Sieć supermarketów Løvberg również przestanie oferować usługę MobilePay, powołując się na zwiększone koszty. Natomiast Rema 1000 będzie nadal wspierać MobilePay dla swoich klientów pomimo zmian.
W ciągu zaledwie dwóch miesięcy w Danii zidentyfikowano 20 przypadków papuzicy, czyli infekcji dróg oddechowych, co przekracza typowy roczny zakres od 10 do 30 przypadków. Statens Serum Institut (SSI) stwierdził, że choroba wywoływana przez bakterię Chlamydia psittaci jest przenoszona głównie przez dzikie ptaki, takie jak kosy ogrodowe i wróble, poprzez kontakt z ich odchodami, które mogą przedostać się do powietrza. Chociaż objawy papuzicy są często łagodne lub nie występują, w ciężkich przypadkach może prowadzić do zapalenia płuc, szczególnie u osób z osłabionym układem odpornościowym. Jak podała TV2, SSI bada źródło epidemii, ponieważ jest ono nadal nieznane.
Namocz ryż od 15 do 30 minut przed gotowaniem lub ugotuj go z dodatkową ilością wody, którą możesz później usunąć, zalecił Duński Urząd ds. Weterynarii i Żywności. Dlaczego? Agencja ujawniła, że w wyniku nowych ocen ryzyka przeprowadzonych przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności ryż zawiera wyższe poziomy potencjalnie rakotwórczej substancji znanej jako nieorganiczny arsen. Aby złagodzić to ryzyko, agencja zaleciła oprócz płukania również moczenie ryżu, aby zmniejszyć ilość spożywanej substancji. Arsen to substancja występująca naturalnie, w glebie i wodzie, która może stwarzać zagrożenie dla zdrowia, jeśli jest spożywana w dużych ilościach.
Egzaminy teoretyczne przeprowadzane online w celu uzyskania duńskiego prawa jazdy zostaną wkrótce przeprowadzone w 50 lokalizacjach egzaminacyjnych w Danii. Nowy format cyfrowy, obecnie oferowany w 15 lokalizacjach, będzie powoli wypierał wersję analogową, ale nadal będzie zawierał 25 pytań, poinformował Ritzau. Format cyfrowy umożliwi także uczniom ponowne zapoznanie się z pytaniami i kontynuowanie ich we własnym tempie. Egzamin teoretyczny jest dostępny wyłącznie w języku duńskim i angielskim, ale planuje się udostępnienie go w języku niemieckim, grenlandzkim i farerskim.
Popularna chińska aplikacja Temu znów znalazła się w trudnej sytuacji, ponieważ zabawki kupowane w tej witrynie stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia dzieci. Z raportu opublikowanego przez Toy Industries Europe (TIE) wynika, że 95% zabawek kupionych i ocenionych przez stowarzyszenie naruszało unijne przepisy bezpieczeństwa. Zabawa grzechotkami, zabawkami do kąpieli i pluszakami może prowadzić do niebezpieczeństwa. Zagrożenia obejmują przecięcie, zablokowanie, zadławienie, uduszenie, przekłucie i zagrożenie chemiczne. Chociaż Temu w odpowiedzi na raport usunęła zabawki ze swojej platformy, zarówno TIE, jak i Duńska Rada Konsumentów surowo zalecają kupującym, aby zachowywali ostrożność podczas zakupów w witrynie. Według Dansk Erhverv Temu jest od ubiegłego roku czwartym najpopularniejszym zagranicznym sklepem internetowym w Danii.
Ekspaci w duńskich mediach
60,4% ukraińskich uchodźców chciałoby pozostać w Danii: Z raportu Uniwersytetu w Kopenhadze wynika, że zdecydowana większość ukraińskich uchodźców chciałaby nadal przebywać w Danii po zakończeniu wojny. 43,8% straciło dotychczas w wojnie członków rodziny i/lub krewnych. 24,4% ma objawy PTSD.
Unia Europejska
Prawa
Jeśli pracujesz w rolnictwie w Danii, powinieneś być członkiem związku zawodowego 3F. Według Jobpatruljen.dk minimalne wynagrodzenie na podstawie umów zbiorowych wynosi 149 DKK/godzinę. Jeśli chcesz zostać rolnikiem, możesz iść do szkoły dla rolników 3F.
Możliwości
Jeśli mieszkasz poza czterema dużymi miastami w Danii, możesz mieć dostęp do funduszy rozwoju obszarów wiejskich na pomysły biznesowe: Aby znaleźć lokalne możliwości, wpisz LAG i nazwę swojej gminy w Google. Przykładem jest LAG Himmerland. Fundusz zapewnia 50% środków potrzebnych do rozpoczęcia działalności gospodarczej na obszarach wiejskich (lub skalowania dotychczasowej działalności – o ile jest to mała firma). Czym różni się od innych źródeł finansowania? Można go wykorzystać do pokrycia kosztów operacyjnych, takich jak wynagrodzenia, oraz do bezpośrednich inwestycji w aktywa.
Tablica ogłoszeń
Aalborg, 27 lutego, 14:00-15:45: Seminarium dotyczące poszukiwania pracy – dla międzynarodowych osób poszukujących pracy w północnej Danii. Jeżeli przydałaby Ci się praktyczna pomoc i wskazówki dotyczące skutecznego poszukiwania pracy, zarejestruj się tutaj.
Esbjerg, 29 lutego, 16:30: Harnessing Cultural Diversity – seminarium na temat różnic kulturowych, ze szczególnym uwzględnieniem współpracy, relacji, budowania zaufania i komunikacji międzykulturowej w kontekście związanym z pracą. Liczba miejsc ograniczona, zapisz się wcześnie.
Online, 29 lutego, 17:00: Ciąża i poród w Danii – Planujesz dziecko lub wkrótce będziesz mieć dziecko? Dołącz do tego seminarium internetowego na temat ciąży i porodu w Danii.
Przestrzeń Last Week in Denmark
Przeczytaj artykuły na naszej stronie internetowej (po angielsku): Jak nauczyć się duńskiego; Kultura biznesu w Danii; Jak inwestować w Danii; Przewodniki dla przybyszy spoza Europy - część pierwsza oraz druga; Jak negocjować pensję; Rodzenie w Danii - część pierwsza oraz druga; Emerytura w Danii - część pierwsza oraz druga; Tłumacz w Danii oraz wiele innych historii o naszej społeczności.
Przeczytaj newsletter w innych wersjach językowych: rumuński, angielski, hiszpański, oraz włoski.
Zobacz naszą kolekcję wysokiej jakości gadżetów: Moving forward; Searching for home; Vasil; Irina; Kifaax; Monika
Śledź nas w mediach społecznościowych po więcej unikalnych treści: Facebook, Linkedin