Zdrowie psychiczne; Reforma emerytalna; Odszkodowanie za loty samolotem
Dania na Tacy - Przegląd Tygodnia (18.05-25.05) Odcinek 20 Rok 5
TOP 3 Wiadomości
Bezpłatna opieka psychiatryczna dla osób w wieku 18–24 lat w ciągu 30 dni.
Wiek emerytalny podniesiony do 70 lat do 2040 r.
Dania popiera zakończenie wypłat odszkodowań za loty opóźnione o mniej niż pięć godzin.
Ilustracja wykonana przez Dianę Bălașa.
Podcast Last Week in Denmark omawia 3 najważniejsze wiadomości tygodnia z międzynarodowego punktu widzenia dwojga współprowadzących. Subiektywnie, globalnie, duńsko. Posłuchaj na Spotify, Apple Podcasts, YouTube i Amazon Music.
Od redakcji
Polskie wiadomości
II tura wyborów na urząd Prezydenta RP 2025
W dniu 1 czerwca 2025 odbędzie się II tura wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskie. Osoby głosujące w I turze zostały automatycznie ujęte w spisie wyborców na II turę i nie muszą ponownie się rejestrować. Osoby, które nie głosowały w I turze oraz osoby zmieniające miejsce głosowania, aby móc zagłosować muszą dopisać się do spisu wyborców poprzez internetową platformę e-Wybory ewybory.msz.gov.pl do 27 maja 2025 r.
Sytuacja w Danii - Sytuacja au pair
Pewnie już kiedyś słyszałeś o osobie nazywanej au pair. Może ktoś taki mieszkał w Twoim domu. Może miałaś/miałeś znajomą, która była au pair. A może kiedyś, robiąc zakupy w supermarkecie, minęłaś/mijałeś młodą kobietę z wózkiem i nawet nie zdawałaś/zdawałeś sobie sprawy, że to była właśnie au pair. Ale jest coś, o czym warto pamiętać: w Danii nadal wiele osób myśli o au pair jak o miłej, niewinnej wymianie kulturowej. Młoda osoba przyjeżdża do Danii, żeby nauczyć się języka i poznać kulturę, a w zamian trochę pomaga w domu. Nie jest pracownikiem – jest traktowana jak część rodziny.
Tyle że to już nie wygląda tak jak kiedyś.
Zdecydowana większość au pair w Danii pochodzi obecnie z Filipin. W zeszłym roku 82% wszystkich zezwoleń na pobyt dla au pair przyznano Filipinkom. To nie przypadek. To nie jest zbieg okoliczności kulturowych. Tak to wygląda, gdy system staje się strategią przetrwania, nie dla rodzin goszczących, ale dla kobiet, które przyjeżdżają tutaj, ponieważ potrzebują pieniędzy. Wiele z nich wysyła je do domu. Niektóre z nich utrzymują swoje dzieci na odległość. A kieszonkowe (4650 DKK miesięcznie) staje się ich rzeczywistym dochodem.
Wciąż udajemy, że rzeczywistość wygląda inaczej. Mówimy, że nie są pracownikami, ale gotują, sprzątają i opiekują się dziećmi. Mówimy, że to wymiana kulturowa, ale prawda jest taka, że często nie mają ani czasu, ani energii, żeby poznać duńską kulturę, nawiązać znajomości czy nauczyć się języka. Mieszkają w domach rodzin goszczących, często w piwnicy. Są odizolowane. Nie mają bezpieczeństwa zatrudnienia, nie wspiera ich żadna organizacja związkowa, a jeśli coś pójdzie nie tak – jeśli są przepracowane albo źle traktowane – mogą stracić zarówno dom, jak i pozwolenie na pobyt. To nie jest „na równych zasadach”. To jest po prostu sytuacja, w której są narażone na wyzysk.
I bądźmy szczerzy, to również jest wygodne. Dla rodzin, które potrzebują taniej opieki nad dziećmi. Dla społeczeństwa, które nadal nie w pełni wspiera pracujących rodziców. Dla systemu, który po cichu polega na kobietach z biedniejszych krajów, które wykonują prace domowe, których sami nie chcemy wykonywać.
Kraje takie jak Kanada i Norwegia już zamknęły swoje programy au pair. Powiedziały to jasno: to nie jest już wymiana kulturowa. To zamaskowana, źle opłacana praca domowa. Dania tego nie zrobiła. Nawet nie zaczęliśmy na ten temat poważnej rozmowy. Może dlatego, że to niewygodne. Bo stawia trudne pytania o rasę, klasę społeczną i przywileje. Bo nie pasuje do historii, którą lubimy sobie opowiadać o tym, kim jesteśmy.
Ale musimy o tym porozmawiać.
Musimy przestać udawać, że to nadal sympatyczny układ między równymi stronami. Tak nie jest. I od dawna nie było. A każde milczenie tylko pomaga utrzymać ten system w mocy.
Dziękujemy za czytanie i udostępnianie Danii na Tacy!
Obrazy tygodnia
🦟 Ogromne chmury niegroźnych meszek przejmują domy. W częściach Zelandii i pobliskich wysp mieszkańcy zmagają się z rojami maleńkich muchówek, tak gęstych, że można je zgarniać łopatą z progów domów. To sezon godowy, a chmury są częścią ich naturalnego rytuału. Choć widok jest dziki, eksperci twierdzą, że nie gryzą i nie stanowią realnego zagrożenia.
🦅 Rzadki brodaty sęp, jeden z największych ptaków drapieżnych na świecie, został zauważony w pobliżu Blåvand w zeszły weekend, wywołując ekscytację wśród obserwatorów ptaków. Z prawie 3-metrową rozpiętością skrzydeł i dramatycznym wyglądem, jest to dla wielu wymarzony widok.
Wszechświat LWID
Linkedin - Instagram - Facebook - LWID App - Merchandise Store - Podcast - Website
Z radością ogłaszamy, że zwycięzcą loterii 2000 DKK w naszej kampanii poleceń jest Lala Hassaram! 🎉 Dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział i pomogli rozprzestrzenić informacje o Last Week in Denmark. Wasze wsparcie sprawia, że nasz społeczność rośnie.
Czy wiesz, że możesz przeczytać Last Week in Denmark w ośmiu językach? Oprócz polskiego możesz nas czytać po Angielsku - Rumuńsku - Hiszpańsku - Turecku - Włosku - Niemiecku - Węgiersku
Duńska polityka
Nowe przepisy
🧠 Duży krok w stronę zdrowia psychicznego. Po latach niedofinansowania Dania wreszcie poważnie wzmacnia system opieki psychiatrycznej. Szeroki kompromis polityczny przewiduje dodatkowe 4,6 miliarda DKK rocznie na poprawę opieki zdrowia psychicznego, szczególnie dla młodych osób. Nowe przepisy gwarantują, że osoby w wieku 18–24 lat cierpiące na lęki lub depresję będą mogły skorzystać z prywatnego leczenia opłacanego przez państwo, jeśli pomoc publiczna nie zostanie udzielona w ciągu 30 dni. Dzieci i młodzież uzyskają wcześniejszy dostęp do terapii, a terminy na postawienie diagnozy i podjęcie leczenia zostaną skrócone.
Plan obejmuje działania zmniejszające stosowanie przymusu, poprawiające opiekę nad pacjentami z ADHD i autyzmem (choć planowane specjalistyczne kliniki są jeszcze niepewne) oraz zapobieganie powtarzającym się hospitalizacjom. Pacjenci mogą wkrótce mieć wybór między zastosowaniem pasów a zamknięciem w izolatce, a w niektórych przypadkach – nawet podaniem środków uspokajających. Pojawią się nowe zespoły mobilne i usługi przejściowe, które mają zapewnić, że nikt nie zostanie „wypisany na próżno.”
📈 Podniesienie wieku emerytalnego do 70 lat do 2040 roku. Szerokie porozumienie polityczne oznacza, że osoby urodzone po 1970 roku będą musiały pracować do 70. roku życia, aby uzyskać prawo do państwowej emerytury. Zmiana, oparta na rosnącej długości życia, wywołała falę krytyki, zwłaszcza wśród osób pracujących fizycznie, takich jak budowlańcy. Choć niektórzy pracownicy biurowi uważają, że sobie poradzą, wielu obawia się, że ich organizmy tego nie wytrzymają, a obietnice wcześniejszej emerytury dla najbardziej wyczerpanych nie zostaną dotrzymane.
🛡️ Ponad 7,5 miliarda DKK na reformę wymiaru sprawiedliwości. Rząd zainwestuje ponad 7,5 miliarda DKK w dużą reformę wymiaru sprawiedliwości, wprowadzając surowsze kary za przestępstwa z użyciem przemocy i ponad 2000 nowych miejsc w więzieniach. Wyroki za ciężkie pobicia zostaną podwojone, a nowy nacisk na resocjalizację ma ograniczyć recydywę. Młodzi, którzy po raz pierwszy weszli w konflikt z prawem, będą mogli uzyskać umorzenie grzywien lub odszkodowań, jeśli pozostaną bezkarni przez pięć lat. Celem jest zwiększenie bezpieczeństwa i przywrócenie zaufania publicznego do systemu sprawiedliwości.
🌞 Nowy Plan Walki z Rakiem 5. Obejmuje 36 inicjatyw, takich jak zakaz korzystania z solarium przez osoby poniżej 18. roku życia i rozpoczęcie pilotażowego programu z zastosowaniem chłodzących czepków zmniejszających utratę włosów podczas leczenia raka piersi. Plan ma na celu zwiększenie przeżywalności, wczesne wykrywanie nowotworów i lepsze wsparcie pacjentów. Od 2025 roku na jego realizację zostanie przeznaczone 600 milionów DKK rocznie.
Propozycje prawne
🐾 Surowsze kary za znęcanie się nad zwierzętami. Minister rolnictwa planuje podwojenie kar za poważne przypadki znęcania się nad zwierzętami, podwyższenie grzywien i ułatwienie odbierania prawa do posiadania zwierząt. Rozważa także surowsze kary za kradzież zwierząt domowych, nazywając to przestępstwem o bardzo osobistym charakterze dla wielu osób. Rozważany jest nowy system „punktów karnych” dla recydywistów. Te propozycje będą wkrótce przedmiotem dyskusji z partnerami politycznymi.
🚫 Rząd planuje zakaz reklam słodyczy, chipsów i fast foodów skierowanych do dzieci poniżej 15 lat. Pomimo obietnic branży, dzieci wciąż są codziennie narażone na takie reklamy, zwłaszcza poprzez influencerów. Nowe przepisy zmienią prawo marketingowe i będą obowiązywać we wszystkich mediach. Celem jest ochrona zdrowia dzieci i zapobieganie chorobom związanym z otyłością.
Scena polityczna
🚫 Ambasada USA próbowała zablokować politykę DEI w zamian za pozwolenie na parkowanie. Ambasada USA w Kopenhadze poprosiła władze miasta o rezygnację z polityki różnorodności i włączenia (DEI) w zamian za przedłużenie zezwoleń parkingowych. Przedstawiciele miasta uznali prośbę za „absurdalną” i odmówili. Ambasada później wycofała się z żądania, ale eksperci twierdzą, że jest to element szerszej presji ze strony USA na ograniczanie polityki DEI za granicą.
🇪🇺 UE rozważa sankcje w związku z rosnącą presją na Izrael. W obliczu eskalacji działań Izraela w Strefie Gazy w UE rośnie nacisk, by przejść od słów do konkretnych sankcji. Wśród opcji jest zawieszenie umowy stowarzyszeniowej UE-Izrael, która zapewnia Izraelowi znaczące korzyści handlowe w zamian za przestrzeganie praw człowieka. Inne możliwe kroki obejmują sankcjonowanie izraelskich urzędników, na wzór sankcji wobec Rosji, lub uznanie przez poszczególne kraje niepodległości Palestyny – choć obie opcje byłyby politycznie kontrowersyjne. Politycznie państwa UE nadal mogą wywierać naciski niezależnie, jak robi to Francja, popierając rozwiązanie dwupaństwowe. Jednak poważniejsze decyzje gospodarcze wymagałyby jednomyślności w UE.
🤝 Frederiksen i Meloni łączą siły, by zmienić unijne przepisy migracyjne. Premier Danii Mette Frederiksen zawiera nieoczekiwany sojusz z włoską liderką skrajnej prawicy Giorgią Meloni, by forsować zaostrzenie polityki migracyjnej UE. Wraz z siedmioma innymi krajami wystosowały list wzywający do innego interpretowania międzynarodowych konwencji praw człowieka, argumentując, że zbyt często chronią one przestępców zamiast ofiar. Obie polityczki domagają się także surowszej kontroli granic i szybszych deportacji, a także z zadowoleniem przyjmują ostatni zwrot polityczny Niemiec w tym samym kierunku.
Duńska gospodarka
Nasze pieniądze
🌬️ Dania ponawia wielki plan rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Po nieudanym przetargu w zeszłym roku Dania ponownie uruchamia swój największy projekt morskiej energetyki wiatrowej: 150 turbin do 280 metrów wysokości z państwowym wsparciem sięgającym 55,2 miliarda koron duńskich. Celem jest ekologiczne bezpieczeństwo energetyczne na lata. Firmy będą się teraz prześcigać w zaoferowaniu najniższej ceny.
⚡Zużycie energii elektrycznej w Danii ma wzrosnąć ponad dwukrotnie do 2050 roku, w dużej części przez pożeraczy energii takich jak centra danych należące do gigantów technologicznych Microsoft i Google. Dania może stracić szansę na stanie się eksporterem netto energii. Mimo ogromnego zapotrzebowania energetycznego, burmistrzowie i ministrowie popierają budowę centrów danych – ze względu na miejsca pracy, bezpieczeństwo i potencjał zielonej energii – ale zgadzają się, że rozwój energetyki wiatrowej musi przyspieszyć, by sprostać tym wymaganiom.
Przeczytaj więcej o Danii i energetyce w naszym artykule: Is Denmark About to Go Nuclear Again?
✈️ UE może znieść odszkodowania za opóźnienia lotów krótsze niż pięć godzin. Nowa propozycja Unii Europejskiej, popierana przez Danię, podniosłaby próg uprawniający do uzyskania odszkodowania za opóźnione loty z trzech do pięciu godzin, ruch ten grupa konsumentów Forbrugerrådet Tænk uważa za niesprawiedliwy i kosztowny dla pasażerów. Linie lotnicze popierają ten pomysł, mówiąc że odzwierciedla on złożoność operacji lotniczych i mógłby zredukować liczbę odwołanych lotów. Krytycy wskazują, że przesuwa to 277 milionów DKK z kieszeni pasażerów do przewoźników.
Stan rynków
🇩🇰 Gospodarka Danii: lekkie ochłodzenie, nie kryzys. Pomimo niewielkiego spadku PKB o 0,5% na początku 2025 roku, gospodarka pozostaje silna – wynika z najnowszych prognoz rządu. Spowolnienie jest postrzegane jako tymczasowe, a nie jako oznaka trwałej słabości. Oczekuje się, że wzrost gospodarczy wyniesie 3% w tym roku oraz 1,4% w 2026 roku. Gdyby nie napięcia w światowym handlu, wzrost mógłby być jeszcze wyższy.
Nieoczekiwany spadek na początku 2025 roku był głównie wynikiem korekty w szybko rozwijającym się duńskim sektorze farmaceutycznym, szczególnie po nienaturalnie wysokiej produkcji pod koniec 2024 roku. Analitycy podkreślają, że to jedynie tymczasowy spadek wciąż silnej branży, która ma nadal przyczyniać się do wzrostu gospodarczego w dalszej części roku.
Wydatki prywatne nie rosną tak bardzo, jak oczekiwano – mimo wyższych wynagrodzeń i niższych stóp procentowych. Rząd prognozuje obecnie umiarkowany wzrost konsumpcji o 1,2%. Wiele osób wciąż zachowuje ostrożność po szokach inflacyjnych z lat 2022–2023 i woli oszczędzać niż wydawać, zwłaszcza w obliczu utrzymującej się niepewności na świecie.
Inwestycje publiczne mają wzrosnąć o 28% w 2025 roku, głównie za sprawą wydatków na obronność. Jednak znaczna część tego budżetu może zostać wydana za granicą, co ograniczy wpływ na krajowy wzrost gospodarczy. Mimo to przewiduje się pewne ożywienie krajowej aktywności, związanej z budową i modernizacją infrastruktury wojskowej.
Ceny nieruchomości nadal rosną – w tym roku odnotowano już rekordowe poziomy. Rząd prognozuje, że w 2025 roku ceny wzrosną o 3,6%, a w 2026 roku o kolejne 3,0%. Nie widać oznak spowolnienia, zwłaszcza w dużych miastach, takich jak Kopenhaga.
🏦 Przejęcie Spar Nord przez Nykredit zatwierdzone. Nykredit otrzymał ostateczną zgodę na przejęcie banku Spar Nord, piątej co do wielkości instytucji bankowej w Danii, w ramach transakcji wartej 24,7 miliarda koron duńskich. Duński Urząd ds. Konkurencji nie dopatrzył się poważnych zagrożeń dla konkurencji na rynku – zwłaszcza po tym, jak Nykredit złagodził zasady w swojej sieci kredytów hipotecznych Totalkredit. Dzięki fuzji Nykredit stanie się trzecim największym bankiem w kraju pod względem udzielonych pożyczek.
💰 Nordea przed sądem w sprawie ogromnego prania pieniędzy. Po raz pierwszy w historii Danii bank staje przed sądem za domniemane naruszenia przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. W trakcie ponad 60 dni rozpraw, prokuratura zamierza udowodnić, że Nordea dopuściła do przeprowadzenia ponad 17 000 podejrzanych transakcji o łącznej wartości blisko 25 miliardów koron duńskich przez swoją Międzynarodową Filię w Kopenhadze.Wiele z tych operacji miało dotyczyć spółek offshore powiązanych z rosyjskimi klientami. Co istotne, wewnętrzne systemy alarmowe zostały uruchomione aż 90 razy, jednak ostrzeżenia te nie zostały odpowiednio zbadane.
⚖️ Sprawa może zakończyć się największą w historii Danii karą finansową – jeśli sądy zastosują wcześniejsze precedensy, grzywna może wynieść nawet 6,5 miliarda koron duńskich lub więcej. Dzieje się tak pomimo wcześniejszych przeprosin ze strony Nordea oraz faktu, że bank zabezpieczył środki na ewentualną karę. Obecnie jednak Nordea zaprzecza wszystkim zarzutom, twierdząc, że nie złamano żadnych przepisów obowiązujących w tamtym czasie i że prokuratura bezprawnie stosuje nowe regulacje wstecz.
✈️ Lotnisko w Aarhus uratowane przez amerykańskiego inwestora z planami cargo. Po latach problemów finansowych, Lotnisko Aarhus pozyskało prywatnego inwestora – nowo powstałą firmę Fairchild Denmark, wspieraną przez kapitał amerykański. Spółka planuje przestawić działalność z ruchu pasażerskiego na fracht lotniczy i logistykę, zapowiadając nowe obiekty i międzynarodowe partnerstwa. Fairchild przejmie pakiet większościowy, podczas gdy udziały samorządów lokalnych zostaną spisane na straty (do zera). Burmistrz poparł porozumienie, ale podkreślił, że żadne dodatkowe środki publiczne nie zostaną już przeznaczone na lotnisko.
🏖️ Nowy rekord w turystyce napędza lokalne miejsca pracy i wzrost gospodarczy. Turystyka w Danii osiągnęła w 2024 roku nowy rekord przychodów – 168 miliardów koron duńskich, w porównaniu do 162 miliardów w roku poprzednim. Choć dochody te są często rozproszone między małe firmy, turystyka ma kluczowe znaczenie dla wielu lokalnych gospodarek – na przykład na wyspie Fanø stanowi aż 35% budżetu gminy. Coraz większą rolę odgrywa turystyka całoroczna, co przekłada się na wyższe dochody również poza sezonem.
Przedsiębiorczość
🧾 Od 1 stycznia w całej Unii Europejskiej wchodzi w życie nowy system VAT, który ma uprościć działalność małych przedsiębiorstw. Jeśli Twój roczny obrót nie przekracza 100 000 euro, będziesz mógł nie naliczać VAT-u i ograniczyć obowiązki sprawozdawcze. Haczyk? Nie będziesz mógł odliczyć VAT-u od zakupów. System jest dobrowolny i działa tylko wtedy, gdy Twój kraj zdecyduje się go wdrożyć. W ramach programu obowiązywać będzie jedna rejestracja i kwartalne sprawozdanie, obejmujące wszystkie kwalifikujące się sprzedaże transgraniczne.
🚀 NextStep to program wsparcia dla młodych firm w Danii, które chcą szybko się rozwijać. Jeśli Twoja firma ma mniej niż 3 lata, możesz ubiegać się o eksperckie doradztwo, spersonalizowany plan działania oraz dotację do 24 000 DKK, pokrywającą 75% kosztów. Dotację można wykorzystać zarówno na usługi doradcze, jak i rozwój kompetencji. Wnioski oceniane są na podstawie obecnego etapu rozwoju firmy, potrzeb rozwojowych oraz wkładu w zieloną transformację.
Życie codzienne w Danii
📊 „Żółty” związek zawodowy prawdopodobnie stanie się największym w Danii. Det Faglige Hus, związek zawodowy o niskich kosztach, który nie negocjuje układów zbiorowych, twierdzi obecnie, że jest największym związkiem w Danii, wyprzedzając 3F. Podczas gdy oficjalne statystyki nadal pokazują, że 3F jest nieznacznie na prowadzeniu, trendy wzrostowe wspierają tę zmianę. Eksperci ostrzegają, że może to osłabić duński model pracy, jeśli więcej pracowników dołączy do związków nie strajkujących.
📦 Zaburzenie zbieractwa otrzymuje oficjalną diagnozę. Osoby, które nie potrafią niczego wyrzucić (od paragonów po zniszczone meble), wkrótce otrzymają uznaną diagnozę zdrowia psychicznego w Danii. Znane jako zaburzenie zbieractwa, schorzenie to dotyka do 6% osób i często jest powiązane z traumą. Eksperci mają nadzieję, że nowa klasyfikacja ICD-11 doprowadzi do lepszego leczenia, chociaż wskaźniki sukcesu są niskie, a pacjenci rzadko szukają pomocy na własną rękę.
🚜 Wypadki w rolnictwie wywołują potrzebę bezpieczniejszych maszyn. Ponad 500 wypadków przy pracy w rolnictwie zdarza się każdego roku w Danii, a pięć osób ginie każdego roku, głównie z powodu przewrócenia się ciężkiego sprzętu. Nowy raport ekspertów wzywa do wycofania starych maszyn, bardziej rygorystycznych kontroli bezpieczeństwa i lepszego szkolenia. Studenci rolnictwa z zadowoleniem przyjmują zmiany, twierdząc, że tempo jest często zbyt szybkie, aby zachować bezpieczeństwo.
🐄 Wyrok więzienia za głodowanie bydła. Dwóch pracowników Agencji Przyrody otrzymało trzy miesiące więzienia warunkowego za zaniedbanie 76 krów w Mols Bjerge zimą 2020–21. Zwierzęta nie były karmione przez trzy miesiące, a niektóre zdechły. Sprawa niepokoi mieszkańców, ponieważ planuje się utworzenie 21 nowych parków przyrodniczych. Krytycy twierdzą, że zasady opieki nad zwierzętami w takich projektach są zbyt niejasne.
💊 Niedobór kluczowych leków na schizofrenię niepokoi lekarzy. Oddziały psychiatryczne w całej Danii kończą Zypadherę, długo działający zastrzyk na schizofrenię, z powodu problemów produkcyjnych w Niemczech. Lekarze ostrzegają, że przejście na codzienne przyjmowanie tabletek może prowadzić do nawrotów, większej liczby hospitalizacji, a nawet przestępczości wśród pacjentów wysokiego ryzyka. Nie ma jasnej daty, kiedy dostawy powrócą.
Dowiedz się więcej o wsparciu zdrowia psychicznego, do którego masz prawo jako obcokrajowiec.
🎬 Dogme powraca z nowymi zasadami na nową erę. Trzydzieści lat po tym, jak Dogme 95 wstrząsnęło duńskim kinematografem, pięciu filmowców uruchomiło Dogme 25, odważny nowy manifest autentycznego, niskobudżetowego opowiadania historii. Zasady obejmują ręcznie pisane scenariusze, minimalną ekipę, brak Internetu i co najmniej połowę filmu bez dialogów. Cel? Surowa, bezkompromisowa sztuka w branży napędzanej pieniędzmi.
🧸 Duże badanie wykazało, że 28% przedszkoli zapewnia niewystarczającą opiekę, a dzieci często pozostają bez wsparcia, pocieszenia lub uwagi dorosłych. Tylko 9% spełnia wysokie standardy jakości. Głównym problemem jest brak przeszkolonego personelu, ponieważ wiele przedszkoli polega na niewykwalifikowanych pomocnikach. Eksperci i związki zawodowe wzywają do zwiększenia zasobów i lepszego szkolenia, aby poprawić dobrostan dzieci. Gminy dostrzegają problem i twierdzą, że podnoszenie jakości jest ich odpowiedzialnością.
Międzynarodowa społeczność
Nowe doniesienia
W Danii trwa sezon PD3, a Brooke Fossey, znana również jako Instagram Nearly Danish Dame, powraca z drugą częścią swojego bardzo popularnego poradnika, jak osiągnąć wysokie wyniki na egzaminie! W tym tygodniu przedstawia swoje wskazówki dotyczące Mundtlig, czyli egzaminu ustnego.
Zdajesz PD3 w listopadzie/grudniu 2025? Przeczytaj część pierwszą Brooke’s PD3 Success Guide – egzaminy czytania i pisnia – tutaj, pierwotnie opublikowaną na początku tego miesiąca.
To także sezon Sankt Hans Aften, duńskiego święta środka lata, które odbywa się co roku 23 czerwca. Sigga Hansen, rodowita Duńczyk i założycielka szkoły językowej Lingua Danica, ma wszystko, co musisz wiedzieć.
Sigga oferuje również czytelnikom LWID ekskluzywną ofertę 500 DKK zniżki na jej kursy języka duńskiego dla początkujących 1, początkujących 2, średniozaawansowanych 1, średniozaawansowanych 2 i zaawansowanych. Kliknij ten link, aby skorzystać z oferty — rabat zostanie automatycznie zastosowany podczas realizacji transakcji.
Nasze przewodniki „Jak… w Danii” cieszą się zawsze dużą popularnością! W ciągu ostatnich kilku miesięcy odnotowaliśmy ogromną liczbę odsłon naszych artykułów na temat uprawnień podatkowych w 2025 r., poruszania się po wsparciu zdrowia psychicznego jako obcokrajowiec, praw do zakupu nieruchomości jako obcokrajowiec i uzyskania kredytu hipotecznego w Danii. Znajdź naszą pełną serię tutaj. Nie widzisz tego, co musisz wiedzieć? Skontaktuj się z nami pod adresem reporter@lwid.dk.
Nowe felietony
Laura Matheson powraca z kolejną odsłoną Tur-Retur, felietonu, w którym bada powrót do życia w Danii jako reprezentantka kraju po kilku latach nieobecności. W tym miesiącu pisze o rozwoju kultury kolarskiej.
Czy wiesz, że Last Week in Denmark oferuje teraz możliwość zamieszczania treści sponsorowanych? Jeśli prowadzisz firmę, o której powinni dowiedzieć się nasi czytelnicy, chętnie o niej napiszemy – wspierając naszą działalność i Twoją promocję. Skontaktuj się z nami tutaj.
Jeśli masz pomysł na temat wiadomości lub artykułu, który powinniśmy poruszyć, również zapraszamy do kontaktu: reporter@lwid.dk.
Tablica ogłoszeń
🌿 21 czerwca nastąpi ważny krok dla natury, kiedy w Fussingø zostanie otwarty pierwszy park narodowy. Obszar o powierzchni 833 hektarów będzie domem dla zwierząt pasących się na pastwisku i nietkniętych lasów, gdzie powalone drzewa zostaną pozostawione, aby zgniły i odżywiły bioróżnorodność. Dzień otwarcia obejmuje spacery z przewodnikiem, muzykę na żywo, naleśniki przy ognisku i „bioblitz”, podczas którego odwiedzający pomagają dostrzec i zarejestrować jak najwięcej gatunków w ciągu 24 godzin.
Nasz stały felietonista ds. przywództwa Florin Lungu prowadzi bezpłatny webinar na temat luki w rozpoznawaniu w duńskiej kulturze pracy 3 czerwca. Dołącz do niego na praktyczną sesję na temat tego, jak zamknąć lukę w rozpoznawaniu bez kolizji z nordyckimi wartościami. Otrzymasz The Recognition Blueprint: proste narzędzie, które pomoże Ci przewodzić z większą jasnością, uznaniem i wpływem. Zarezerwuj miejsce tutaj.