Pierwszy na świecie podatek rolny od emisji CO2; Twoje prawa lokalne; Prawo finansowe 2025
Dania na Tacy - Przegląd Tygodnia (17.11-24.11) Odcinek 40 Rok 4
Od redakcji
Sytuacja w Danii
Sezon zimowy rozpoczął się wraz z pierwszymi opadami śniegu, który delikatnie przykrył świat miękką, ulotną bielą. Płatki tańczą na szybie, przypominając, że zbliża się świąteczny czas. Dla wielu z nas jednak ta magia znika równie szybko, jak się pojawia, ustępując miejsca codziennemu rytmowi pracy. Być może dopiero długo wyczekiwany zimowy urlop pozwala nam w pełni docenić ciche piękno tych lodowych posłańców.
Niestety, pierwszy śnieg przyniósł nie tylko zimowy krajobraz, ale i konieczność przygotowania się na zmiany. Drogi szybko stały się nieprzejezdne, gdy kierowcy na letnich oponach zmagali się z trudnościami, co prowadziło do licznych wypadków i zatorów. Mechanicy przeżywali oblężenie, a kolejki do wymiany opon rosły. Nawet elektryczne autobusy nie wytrzymały wyzwań nagłej zimowej aury, pozostawiając pasażerów na lodzie. Piękny, ale również otrzeźwiający początek sezonu.
P.S. Policja przypomina, że robienie zdjęć wypadków i publikowanie ich w mediach społecznościowych jest nielegalne.
Kampania polecająca
To dopiero drugi tydzień kampanii poleceń sponsorowanej przez Bloomtree Tech, a my... uwaga, uwaga... już osiągnęliśmy cel 1 000 nowych subskrybentów! Co więcej, liczba ta wynosi obecnie 1 266. Utrzymujmy tempo i celujmy w 2 000 subskrybentów! Jeśli przegapiłeś szczegóły konkursu z zeszłego tygodnia, możesz je przeczytać tutaj.
Top 5 w tym tygodniu (22.11.2024): Ellie Owens, amerykańska influencerka, objęła prowadzenie z wynikiem 231 poleceń. Alina Racila, mołdawsko-rumuńska polityczka regionalna, zajęła drugie miejsce (76). Milena Giunti, argentyńska tłumaczka, uplasowała się na trzecim miejscu (63). Rupert Jacobsen, nowozelandzki copywriter, zajął czwarte miejsce (60). Keith Machado, indyjski programista, znalazł się na piątym miejscu (53).
Przed nami jeszcze dwa tygodnie rywalizacji (termin upływa 13 grudnia), więc wszystko może się wydarzyć! Chcesz wiedzieć, jak wygrać? Możesz postąpić jak Shawn i zaprosić influencera do zabawy :) Albo jak Alina, która stworzyła krótkie filmy na swoich profilach w mediach społecznościowych. To idealny moment, by pokazać międzynarodowej społeczności w Danii, że naprawdę jesteś mistrzem komunikacji!
Dziękujemy za czytanie i udostępnianie Danii na Tacy!
P.S. Przeczytaj o rzadkim zjawisku zimowych burz.
Wszechświat LWID
Instagram: Witamy nową liderkę zespołu, Zsófię Tamásy. Nie możemy się doczekać nowego rozdziału w życiu naszej strony na Instagramie.
Wezwanie do działania: Pracujemy nad projektem dotyczącym promowania demokracji i musimy zebrać dane, aby potwierdzić nasze twierdzenia. Poświęć kilka minut na wypełnienie tej ankiety po angielsku bądź tu po duńsku.
Linkedin - Instagram - Facebook - LWID App - Merchandise Store - Podcast - Website
Duńska polityka
Tygodniowy przegląd polityczny
Ministerstwo Kultury ogłosiło porozumienie parlamentarne w sprawie wprowadzenia kulturalnego paszportu o wartości 2 000 DKK dla młodzieży w wieku 15–24 lat, która nie pracuje ani się nie uczy. Od lata 2025 roku 43 000 młodych osób otrzyma karty, które będzie można wykorzystać na aktywności takie jak wizyty w muzeach, udział w koncertach, wyjścia do kina czy mecze piłkarskie. Inicjatywa ma na celu poprawę ich dobrostanu poprzez dostęp do kultury, rekreacji i sportu.
Cel ustanowienia w pełni „zielonej” trasy lotów krajowych do 2025 roku staje się coraz mniej realny. Minister transportu rozważa już „plan B” i przyznaje, że osiągnięcie 50% może być najbardziej realistycznym celem na przyszły rok. Opóźnienia wynikają z braku pozwoleń na loty wyłącznie na „zielonych paliwach”, a ich zatwierdzenie przez międzynarodowy organ lotniczy ASTM nie ma jeszcze określonego terminu.
Minister klimatu zdecydował, że gminy odrzucające projekty farm słonecznych i wiatrowych nie będą karane. Niektóre gminy na zachodnim wybrzeżu wyraziły frustrację związaną z realizacją tych projektów. Jednak w obliczu rządowego planu czterokrotnego zwiększenia produkcji energii słonecznej i wiatrowej na lądzie do 2030 roku wprowadzane będą zachęty finansowe, by przekonać gminy do wsparcia rozwoju zielonej energii.
W obliczu upływu 1 000 dni od rozpoczęcia wojny w Ukrainie premier Danii, Mette Frederiksen, udała się do Ukrainy i zapowiedziała przekazanie dodatkowego miliarda DKK na wsparcie tego kraju. Podkreśliła także aktywne i szybkie wsparcie Danii dla Ukrainy, apelując jednocześnie do zachodnich państw o zniesienie ograniczeń i dostarczenie Ukrainie niezbędnej broni. „Rosja nie zatrzyma się na Ukrainie” – stwierdziła Frederiksen.
Przyznano trzy miliony DKK na pomoc Grenlandczykom w znalezieniu zatrudnienia w Danii. Środki zostaną wykorzystane w czterech gminach na pilotażowe projekty obejmujące lekcje języka duńskiego, kursy poszukiwania pracy oraz indywidualne wsparcie. Obecnie tylko jedna trzecia Grenlandczyków mieszkających w Danii jest zatrudniona.
W powiększeniu
Pozostał rok do wyborów lokalnych i regionalnych w Danii: Podczas ostatnich wyborów międzynarodowi kandydaci (osoby bez duńskiego obywatelstwa) startowali w 22 z 98 gmin. Jeśli jesteś obywatelem kraju europejskiego z miejscem zamieszkania w Danii, masz prawo do głosowania i kandydowania, jeśli posiadasz żółtą kartę. Jeśli jednak jesteś mieszkańcem Danii spoza Europy, musisz odczekać cztery lata. Jak nigdy dotąd, partie polityczne mają trudności ze znalezieniem kandydatów do rad lokalnych i regionalnych. To idealny moment dla każdego z Was, kto ma odwagę, aby reprezentować społeczność międzynarodową. Możesz zapisać się na kartach historii, ponieważ najprawdopodobniej będziecie pierwszymi międzynarodowymi osobami wybranymi w Waszej gminie.
Pierwszy na świecie podatek od CO2 dla rolnictwa: Szeroka większość w Parlamencie poparła porozumienie dotyczące zielonej transformacji, z wyjątkiem partii DF (Narodowi Konserwatyści), DD (Narodowi Populiści), Alternatywy (Zieloni) oraz Enhedslisten (Sojusz Czerwono-Zielony).
Rolnicy będą musieli ograniczyć emisję azotu o 13 780 ton. Nadmiar azotu z nawozów przedostaje się do rzek, a następnie do morza, powodując historyczne niedobory tlenu w fiordach. Rolnicy na Bornholmie są z tego obowiązku zwolnieni. Dania spróbuje zawrzeć porozumienie ze Szwecją i Niemcami, aby także ich rolnicy ograniczyli emisję azotu.
W ciągu najbliższych 20 lat zostanie posadzonych miliard drzew. Obszar wielkości Fionii (Fyn) stanie się lasem. 43 miliardy DKK zostaną przeznaczone na wykup ziem rolniczych i przekształcenie ich w lasy. 10% terytorium Danii zostanie przeznaczone na obszary naturalne.
Szansa dla biznesu! Zalesianie, tworzenie terenów podmokłych oraz rekultywacja nisko położonych gruntów to obszary, w których firmy mogą odnosić sukcesy. Rolnicy będą potrzebować także innowacji związanych z redukcją azotu w nawozach oraz usług związanych z rozliczeniami klimatycznymi.
Od 2030 roku rolnicy będą płacić podatek od emisji CO2 pochodzących z hodowli zwierząt: 120 DKK za tonę CO2. Od 2035 roku podatek wzrośnie do 300 DKK za tonę CO2. Nowy podatek sprawi, że mięso i inne produkty odzwierzęce będą nieco droższe.
Duńska gospodarka
Tygodniowy przegląd ekonomii
Stawki odliczeń za transport na 2025 rok pozostają na poziomie z 2024 roku. Wynoszą one 2,23 DKK za km dla odległości od 25 do 120 km, a powyżej 120 km stawka wynosi 1,12 DKK za km. Kwota wolna od podatku, wypłacana pracownikom za korzystanie z własnego samochodu w celach służbowych, wzrośnie z 3,79 DKK za km do 3,81 DKK za km.
Przez dwa lata kartel firm energetycznych współpracował, aby sztucznie utrzymać wysokie ceny prądu. Głównymi graczami były Effekthandel oraz osiem elektrowni, w tym Silkeborg, Vildbjerg, Feldborg, Haderup, Ørnhøj-Grønbjerg, a także 41 mniejszych podmiotów. W wyniku zmowy ceny w 2020 roku wzrosły z 5 DKK za megawat do 68 DKK za megawat.
Ministerstwo Biznesu wprowadza nową platformę ułatwiającą firmom zajmującym się zieloną produkcją zakładanie zakładów. Dotyczy to branż takich jak energia wiatrowa, wychwytywanie i składowanie CO2 oraz wodoru. Obecnie proces ten może trwać nawet trzy lata i wymaga kontaktu z 20 różnymi urzędami. Nowa inicjatywa ma skrócić czas realizacji do maksymalnie 18 miesięcy. Rząd planuje także utworzenie pięciu parków przemysłowych, które mają ułatwić firmom rozpoczęcie działalności.
Duńskie firmy coraz częściej stają się celem cyberataków, co zmusza je do zmiany strategii w zakresie cyberbezpieczeństwa. Duńska Agencja Biznesu informuje o znaczącym wzroście liczby incydentów cybernetycznych – 68% firm doświadczyło ataków w ostatnim roku. W odpowiedzi przedsiębiorstwa inwestują więcej w zabezpieczenia oraz szkolenia pracowników, aby zmniejszyć ryzyko.
Prywatny inwestor nabył 51% udziałów w Aarhus Airport za 120 milionów DKK, podczas gdy pozostałe 49% akcji zachowały gminy Aarhus, Norddjurs i Syddjurs. Wcześniej Aarhus Municipality posiadała większość 90%. W zeszłym roku lotnisko odnotowało deficyt w wysokości 83 milionów DKK i groziło mu wyczerpanie środków finansowych w tym roku. Nowa struktura własnościowa ma na celu ożywienie lotniska, z planami zwiększenia rocznej liczby pasażerów z 449 000 do 1,5 miliona.
Najbogatsze kraje świata muszą pomóc biedniejszym krajom w finansowaniu zielonej transformacji i dostosowywaniu się do coraz bardziej ekstremalnego klimatu. Choć istnieje konsensus co do tej potrzeby, po dwóch tygodniach negocjacji opublikowano projekt porozumienia, który zakłada utworzenie funduszu w wysokości 250 miliardów dolarów. Kwota ta jest jednak znacznie niższa od szacowanych 1,3 biliona dolarów rocznie, potrzebnych krajom rozwijającym się.
W powiększeniu
Na co zostaną przeznaczone pieniądze z naszych podatków w 2025 roku? Chociaż budżet na 2025 rok zostanie formalnie zatwierdzony przez parlament na początku grudnia, już teraz osiągnięto porozumienie większości w sprawie jego założeń. Jakie są jego główne założenia?
Tak jak przewidywaliśmy w zeszłym tygodniu, wraca ulga podatkowa na modernizację domu. Tym razem w bardziej ekologicznej formie – ulga obejmie wydatki na prace związane z poprawą efektywności energetycznej, dostosowaniem systemów energetycznych oraz zabezpieczeniem domu przed skutkami ekstremalnych warunków pogodowych. Maksymalna kwota ulgi wynosi 8 600 DKK rocznie.
Zwiększono kwotę ulgi podatkowej od usług z 11 900 DKK rocznie do 17 500 DKK rocznie i rozszerzono ją o usługi naprawy sprzętu AGD.
W ramach pilotażowego programu w kilku szkołach publicznych uczniowie będą otrzymywać bezpłatne posiłki. Od lata 2025 r. bezpłatne obiady otrzyma 20 000 uczniów. Jeśli program się sprawdzi, planowane jest jego rozszerzenie na cały kraj.
Rodzice dzieci urodzonych przedwcześnie zyskają prawo do wydłużenia zasiłku macierzyńskiego nawet do 12 miesięcy.
Rodzice, którzy stracą dziecko, będą mogli skorzystać z wydłużonego okresu żałoby.
Skrócony zostanie czas oczekiwania na diagnozę demencji.
Osoby, które padły ofiarą przemocy lub rozboju, będą miały bezpłatny dostęp do psychologów.
Kącik przedsiębiorcy
Przedsiębiorców z Aalborga i okolic zapraszamy na „Pierwsze spotkanie networkingowe dla przedsiębiorców międzynarodowych” w siedzibie Instytutu Rozwoju Aalborga pod adresem Niels Ebbesens Gade 26, 9000 Aalborg. Kiedy? Środa, 27 listopada, godzina 17:00. Dlaczego? Możliwości dofinansowania i uruchomienie nowej przestrzeni co-workingowej.
Chcesz, aby twoja firma była bardziej ekologiczna? Czujesz się przytłoczony nowymi przepisami i nie wiesz, czy dotyczą ciebie i jak się odnaleźć w biurokratycznej przestrzeni? Skorzystaj z bonów o wartości do 75 000 DKK na inicjatywy związane z gospodarką w obiegu zamkniętym, doradztwo eksperckie i rozwój zielonych kompetencji. Nie przegap tej okazji; ostateczny termin upływa 2 grudnia! Aby uzyskać szczegółowe informacje, skontaktuj się z Anastasiią pod adresem ab@aalborgid.com.
Życie codzienne w Danii
Wgląd w duński styl życia
W zeszłym tygodniu rozpoczęliśmy tę sekcję od stwierdzenia, że nie ma jeszcze zimowej aury. Po tygodniu śnieżnej pogody czas to odwołać – listopad przyniósł pierwsze pola i drzewa pokryte białym puchem. Oznacza to także coraz bardziej śliskie ulice, co stanowi szczególne zagrożenie dla rowerzystów. Jak wiemy, “the show must go on”. Zachęcamy więc miłośników rowerów, by w prawdziwie duńskim stylu stawili czoła zimnu i dalej korzystali z rowerów, ale bardziej niż kiedykolwiek pamiętali o przestrzeganiu przepisów i noszeniu kasków. W szczególnie mroźne dni może warto zaprzyjaźnić się z Rejsekortem.
Niestety, karta podróżna nie będzie jedyną kartą, którą będziesz często obracać w nadchodzących tygodniach – grudzień to trudny sezon dla domowego budżetu. Zarezerwujcie datę tegorocznego Czarnego Piątku - 29 listopada, ponieważ będzie to świetna okazja, aby zaopatrzyć się w prezenty i inne potrzebne rzeczy na okres świąteczny.
W Danii czas obdarowywania bliskich zaczyna się już w adwencie. Powszechną tradycją jest dawanie i otrzymywanie kalendarzy adwentowych. Nie chodzi jednak wyłącznie o pudełka ze słodyczami, które znajdziemy w sklepach. Duńczycy często obdarowują się drobnymi prezentami każdego dnia w okresie adwentu, czyli w czterech tygodniach przed Bożym Narodzeniem. Prezenty są zwykle małe i symboliczne – ich celem jest miłe zaskoczenie i pokazanie, że myślisz o bliskich. Niektóre rodziny stosują system rotacyjny – codziennie ktoś inny z rodziny otrzymuje prezent.
Okres Adwentu, który rozpocznie się w najbliższą niedzielę, upływa także pod znakiem palenia świec – pamiętacie, że Dania to kraj, który pali najwięcej świec na mieszkańca na świecie. Świece adwentowe występują w dwóch głównych wariantach. Pierwszy ma cztery wyznaczone części – każdą z nich zapala się w kolejną niedzielę adwentu. Drugi ma 24 oznaczenia, które pozwalają spalać świecę każdego dnia, od początku grudnia aż do Wigilii. Oba rodzaje świec pomagają odmierzać czas do Bożego Narodzenia i tworzą wyjątkową atmosferę adwentu. Jeśli chcesz wziąć udział w tej lub innej duńskiej tradycji, masz jeszcze tydzień na przygotowanie się i dołączenie do świątecznego hygge.
Tygodniowy przegląd
Jedenaście klubów piłkarskich w Danii należy do zagranicznych inwestorów, z czego ponad połowa do Amerykanów, w tym AB, AC Horsens, Brøndby IF, HB Køge, Silkeborg i udział w Vendsyssel FF. Niemieccy inwestorzy są właścicielami AaB, mołdawscy Vejle BK, nigeryjscy Aarhus Fremad, egipscy FC Nordsjælland, a hiszpańscy FC Helsingør i udziału w Vendsyssel FF. Ten trend odzwierciedla rozwój modelu, w którym ten sam inwestor posiada wiele klubów w różnych krajach (Multi-Club Ownership – MCO). MCO umożliwia dzielenie się zasobami, rozwój talentów i strategiczną współpracę między powiązanymi klubami.
Międzynarodowa społeczność w Danii
Pełna treść wspomnianych poniżej artykułów jest dostępna po angielsku.
Florin Lungu powraca z trzecim odcinkiem serii na temat pracy i zarządzania w wielokulturowych zespołach, pod tytułem „Jak przekazywać uwagi i radzić sobie z niedostateczną wydajnością w nordyckich miejscach pracy: równowaga między stanowczością a harmonią”.
Fragment: „Wyobraź sobie spacer po cichym nordyckim lesie. Powietrze jest rześkie, drzewa wysokie i stabilne, a wokół panuje poczucie równowagi i spokoju. Podobne wrażenie często sprawiają nordyckie miejsca pracy — spokojne, oparte na współpracy i zakorzenione we wspólnym poczuciu równości”.
Rasna Kaur Mistry również powraca z trzecim odcinkiem swojej serii „Z Londynu do Danii przez Covid: Rozważania matki”. Tytuł brzmi „Równość w Danii? Pewnie – dopóki nie trzeba zorganizować kiermaszu ciast”.
Fragment: „Intryguje mnie, że w społeczeństwie z zewnątrz postrzeganym jako dość równe pod względem płci, to matki nadal odczuwają największy ciężar związany z zarządzaniem codziennymi obowiązkami! Może to zabrzmieć zuchwale, oceniające, a nawet kontrowersyjne, ale i tak to powiem: Dlaczego to właśnie duńskie matki wciąż muszą dźwigać ten ciężar?”
Chcesz dowiedzieć się więcej o edukacji domowej? Przeczytaj artykuł napisany przez liderkę naszego zespołu reporterów, Ali Lewis.
Fragment: „Chcesz uczyć swoje dziecko w domu, zamiast posyłać je do szkoły w Danii? Dobra wiadomość: możesz! Tutaj rodziny mają prawo do domowego nauczania niezależnie od wieku dziecka”.
Tablica ogłoszeń
Odense, 28 listopada, 18:30: International LinkedIn Meetup w Odense z Brooke Fossey (znaną jako @nearlydanishdame). Zarejestruj się tutaj.
Międzynarodowe media o Danii HQ
Dunka Victoria Kjær Theilvig wygrywa konkurs Miss Universe 2024 (CNN)
Dania i Norwegia kontynuują badania uszkodzonych kabli w Bałtyku (Euronews)
Czy wiesz, że możesz przeczytać Last Week in Denmark w ośmiu językach? Oprócz polskiego możesz nas czytać po Angielsku - Rumuńsku - Hiszpańsku - Turecku - Włosku - Niemiecku - Węgiersku