Last Week in Denmark (05.03 - 12.03) Odcinek 9 Rok 3
Wsparcie dla najemców; Umowa zbiorowa dla branży budowlanej; Oszustwa telefoniczne.
Od Redakcji
Zgłoś projekt do Europejskiej Nagrody Obywatelskiej 2023: Jeśli znasz jakąś inicjatywę promującą europejską współpracę, wzajemne zrozumienie, europejskie wartości, fundamentalne prawa człowieka i solidarność, możesz zgłosić ją tutaj do 31 marca.
Nagrodą będzie honorowy medal od Parlamentu Europejskiego.
Poszukiwany, poszukiwana: Chcesz dołączyć do naszego zespołu i dorzucić swoje trzy grosze do każdego wydania polskiej edycji Last Week in Denmark? Poszukujemy tłumaczy, korektorów i promotorów, którzy wesprą nasze wysiłki, by razem dostarczać najnowsze informacje krajanom w Danii w ich własnym języku. Zainteresowani? Odezwiemy się po wypełnieniu tego formularza.
Duńska polityka
Nowe przepisy ustawowe i wykonawcze
Tymczasowe wsparcie dla lokatorów: 350 milionów koron zostanie tej jesieni rozdystrybuowane osobom, które przez inflację mają problem z opłaceniem czynszu. Spółdzielnie mieszkaniowe będą same zgłaszać się po środki i przekazywać je dalej.
Nie jest jeszcze wiadome, kto dokładnie będzie kwalifikował się do tej zapomogi i jak długo będzie ona wypłacana.
Nieletni mogą spędzić do 48 godzin w centrum kryzysowym bez zgody rodziców: Większość parlamentarna zdecydowała, aby zezwolić młodym ludziom uciekającym z domu na czasowe przebywanie w centrum kryzysowym bez zgody rodziców.
Powodem ucieczek z domu jest nierzadko zaniedbanie lub przemoc - fizyczna lub emocjonalna.
Niepełnoletni powyżej lat 14 będą mogli pozostać w ośrodku na własne życzenie przez 14 dni, zamiast dotychczasowych 7.
Arena polityczna
Nowy Minister Finansów: Drugi najpotężniejszy polityk w Danii, Jakob Ellemann Jensen pozostaje na zwolnieniu lekarskim już od ponad miesiąca. Twierdzi, że zamierza za jakiś czas powrócić do swoich obowiązków. W międzyczasie, koalicja rządząca zdecydowała się jednak na małe przetasowanie na stanowiskach. Były Minister Finansów, Troels Lund Poulsen, przejmie rolę Ministra Obrony Narodowej, a jego stołek zajmie Stephanie Lose, przewodnicząca rady regionu Danii Południowej.
Stephanie Lose jest wiceprzewodniczącą Venstre. Jej późne wejście do składu rządu sugeruje przygotowywanie się na sytuację, w której Jakob nie będzie w stanie powrócić na stanowisko i jego rola przypadnie Lose.
Nowy ruch prawicowy: Nie do uwierzenia, ale wygląda na to, że Nye Borgerlige, DF i DD-Inger nie są dla niektórych wystarczająco prawicowi. Jak wspominaliśmy w poprzednich edycjach, zmiana lidera w Nye Borgerlige doprowadziła do wewnętrznego konfliktu w partii. Frakcja “konspiracyjna” zdecydowała się opuścić partię i założyć własną.
Ruch nazywa się Frit Borgerligt Fællesskab i zrzesza fanów teorii spiskowych i ich wpływu na politykę.
Niech żyje król, umarł król?: Zaledwie miesiąc temu Nye Borgerlige wybrało nowego przewodniczącego po odejściu Pernille Vermund. Po kilku tygodniach wewnątrzpartyjnej ‘wojny domowej’, krajowa rada partii usunęła przewodniczącego, Larsa Boje Mathiesena, ze swoich szeregów.
Dlaczego? Lars Boje poprosił o przekazanie 350,000 DKK z funduszy partii na jego prywatne konto bankowe oraz 4-letni kontrakt opiewający na 55,000 DKK miesięcznego honorarium.
Nye Borgerlige straciło do tej pory połowę swoich parlamentarzystów; z sześciu pierwotnie wybranych pozostała tylko trójka.
Rada partii przegłosowała wykluczenie Larsa Boje z partii nocą, pozostawiając go nieświadomym utraty pozycji do dnia następnego.
Poprzednia przewodnicząca, Pernille Vermund, zdecydowała się powrócić na stanowisko.
Lars Boje może przenieść się do Liberal Alliance, zapewne razem z libertariańską frakcją Nye Borgerlige.
Duńska gospodarka
Stopa inflacji 7,6% w lutym: stopa inflacji 7,7% w styczniu. Niestety inflacja spadła tylko o 0,1%. Tempo spadku inflacji jest zbyt wolne i niepokoi ekspertów ekonomicznych. Celem jest osiągnięcie inflacji na poziomie 2%. Dopóki tak się nie stanie, banki będą nadal podnosić stopy procentowe, próbując zmusić nas do wydawania mniej pieniędzy.
Nowe oceny podatku od nieruchomości: Jeśli jesteś właścicielem domu, otrzymasz nową ocenę podatku od nieruchomości we wrześniu 2023 r. (chyba że należałeś do początkowej grupy, która już ją otrzymała). Na podstawie nowej wyceny dowiesz się, ile podatku od wartości nieruchomości (Ejendomsværdiskatten) i podatku gruntowego (Grundskylden) będziesz musiał zapłacić w 2024 roku.
Wydaje się, że istnieją poważne problemy z tak ogromnym zadaniem (ponowna ocena 1,7 miliona prywatnych domów) i istnieją uzasadnione obawy, że wystąpią błędy.
Niestety, nawet jeśli pojawią się błędy, nie będziesz mógł narzekać ani poprawiać ich do 2025 roku.
Ocena, którą otrzymasz we wrześniu, jest wstępna. W 2025 roku otrzymasz ocenę końcową. Jednak w 2024 roku zapłacisz na podstawie wstępnej.
Dlaczego występują problemy? BBR (rejestr budynków i mieszkań) jest pełen błędów, ponieważ właściciele domów zapominają o zgłaszaniu zmian w swoich domach i nieruchomościach, a nawet jeśli zmiany są zgłaszane przez właścicieli, bywa, że i te informacje gubią się po drodze. Przy ocenie brane są pod uwagę tylko informacje w BBR sprzed 1 stycznia 2022 r.
Nowy układ zbiorowy dla pracowników budowlanych: związek zawodowy 3F i duński przemysł osiągnęły porozumienie na najbliższe dwa lata. Jednak porozumienie musi jeszcze zostać przegłosowane przez członków związku, aby mogło wejść w życie.
W sektorze budowlanym pracuje 165 000 osób.
Płaca minimalna wzrośnie o 4,5 DKK na godzinę w 2023 i 2024 roku.
Podział składki emerytalnej ulegnie zmianie, ponieważ pracownik zapłaci o 2% mniej, różnicę pokryje pracodawca.
1,8% więcej w „fritvalgsordning”.
Dla nowoprzybyłych do Danii ich wynagrodzenie wzrośnie o 25 DKK za godzinę przez pierwsze cztery miesiące pracy w budownictwie. Jeśli w tym czasie nie zostanie im zaoferowane „godziwe zakwaterowanie”, podwyżka będzie trwała przez 12 miesięcy.
Jeśli krajowy układ zbiorowy zostanie zatwierdzony, pracownicy będą mogli negocjować lokalnie jeszcze większe podwyżki płac.
Odliczenie odsetek od kredytów bankowych: Jeśli Twoje roczne wydatki z tytułu odsetek wynoszą mniej niż 50 000 (singiel) lub 100 000 (para) DKK, otrzymasz zwrot 33,6% podczas ponownego obliczania podatku w marcu. Jeśli twoja kwota jest wyższa, otrzymasz 25,6% zwrotu. Jeśli więc Twoje koszty wraz ze stopami procentowymi wzrosły w ciągu ostatniego roku, to przynajmniej część zostanie zwrócona przez państwo.
Rynek
Ceny domów spadają dziewiąty miesiąc z rzędu: Od stycznia do lutego średnie ceny spadły o 0,6%. W ubiegłym roku ceny spadły pomiędzy 8,4% a 9,1%. Ekonomiści spodziewają się, że ceny będą nadal spadać do końca 2023 roku. Jeśli masz wystarczająco dużo gotówki, może to być idealny moment na zakup nowego domu.
79 biletów autobusowych DKK na przejazdy dalekobieżne: Na rynku tanich przewozów autobusowych pojawił się nowy konkurent o nazwie Fleet. O udziały w rynku będą rywalizować z Flixbusem i Kombardo Expressen. Bilety w aplikacji Fleet Bus będzie można kupować od 30 marca. Fleet to inicjatywa firmy Viking Bus.
Duńska fabryka amunicji zostanie ponownie otwarta: Wojna na Ukrainie zmusiła państwa Unii Europejskiej do rozpoczęcia inwestycji w produkcję sprzętu wojskowego, broni i amunicji. Ożywienie tego rynku to szansa dla przedsiębiorców, którzy mają pomysły w branży. Fabryka amunicji Denex koło Frederikshavn zostanie ponownie otwarta po jej zamknięciu w 2020 roku. Fabryka powstała w 1676 roku i przez wieki była jedynym duńskim producentem amunicji.
Życie codzienne w Danii
Osoby starsze są narażone na oszustwa telefoniczne: W 2022 r. liczba przypadków oszustw telefonicznych wobec osób starszych wzrosła o 55%. 1845 przypadków w 2022 roku.
Jeśli Twoja karta kredytowa jest niewłaściwie używana lub kliknąłeś na niewłaściwy link i wpisałeś tam dane swojej karty, możesz odzyskać część swoich pieniędzy. Jeśli jednak zostaniesz zmanipulowany przez telefon, aby otworzyć konto bankowe i samodzielnie przelać pieniądze, nie możesz ich odzyskać.
Policja przypomina, że jeśli otrzymasz telefon i zostaniesz poproszony o podanie danych osobowych (np. loginu do bankowości internetowej), wykonanie przelewu lub przekazanie karty komuś, kto przychodzi do domu, natychmiast odłóż słuchawkę.
Od 80 000 do 150 000 osób w Danii popełnia cyfrowe samookaleczenia: tną się i publikują zdjęcia w zamkniętych grupach. Tworzą fałszywe profile i wyśmiewają się z samych siebie w mediach społecznościowych. Istnieją trzy rodzaje cyfrowych samookaleczeń.
Cyfrowe samodokuczanie — auto-trollowanie, gdy piszesz szkodliwe komentarze z fałszywego profilu na swoim prawdziwym profilu.
Self-baiting - gdy używasz siebie jako przynęty na nienawistne komentarze.
Digitalizacja samookaleczeń fizycznych – przesyłanie zdjęć samookaleczeń fizycznych.
Może szybko przekształcić się w zachowania i próby samobójcze.
Jeśli jesteś wśród tych osób lub znasz kogoś, kto zmaga się z tym problemem, pomoc można znaleźć tutaj - Cyberhus, Stowarzyszenie Zaburzeń Odżywiania i Samookaleczeń, GirlTalk, Headspace, Life Line, Telefon zaufania dla dzieci.
Zdrowie
Sprawdzasz swoje pieprzyki? Czerniak jest najczęstszą postacią raka wśród osób w wieku od 15 do 34 lat. Tylko 35% młodych ludzi przynajmniej raz na trzy miesiące sprawdza, czy ich pieprzyki nie zmieniły kształtu lub koloru. Szybka diagnoza może zapobiec śmierci.
Stowarzyszenie Raka (Cancer Society) mówi, aby zwracać uwagę na asymetrię, nierówne lub postrzępione krawędzie, więcej kolorów, średnicę powyżej 6 mm lub ogólnie wzrost pieprzyka. Według nich, należy sprawdzać pieprzyki przynajmniej raz na trzy miesiące. Skorzystaj z tej witryny, aby uzyskać więcej porad dotyczących sprawdzania.
Klimat
Od 2030 r. 30% wód międzynarodowych stanie się obszarami chronionymi: Obecnie tylko 1% wód międzynarodowych jest chronionych przed rybołówstwem, szlakami żeglarskimi i eksploracją dna morskiego (wydobyciem). Państwa Organizacji Narodów Zjednoczonych zawarły historyczne porozumienie w sprawie ochrony światowych oceanów.
Unia Europejska
Unia Europejska zmniejszy zużycie energii o 11,7% do 2030 r.: Rada UE i Parlament Europejski doszły do porozumienia w sprawie zmniejszenia zużycia energii w całej Unii Europejskiej. Jest to szansa dla pomysłów i konceptów, które mogą pomóc nam osiągnąć ten cel.
W których krajach jest najwięcej strajków w Europie i jaki ma to wpływ na gospodarkę? (artykuł Euronews po angielsku)
Okazje do samorozwoju
Masz w domu 18-latka albo 18-latkę? Powiedz im, aby złożyli wniosek o DiscoverEU i otrzymali bezpłatny bilet Interrail. Będą mogli podróżować pociągiem za darmo przez okres do 30 dni po Europie. Zgłoszenia na tej stronie od 15 marca.
Tablica ogłoszeń
Online, 16. marca: Czy Twoje zeznanie podatkowe jest dla Ciebie zagadką? A może jest sporządzone w języku, którego nie rozumiesz? Podatki są nieuniknionym elementem społeczeństwa, bez względu na to, gdzie mieszkasz. To seminarium internetowe dotyczące duńskiego systemu podatkowego powinno trochę ułatwić tę część życia. Zapisz się tutaj.
Online, 16. marca: To seminarium pokieruje Cię przez duński rynek mieszkaniowy i przedstawi, na co zwrócić uwagę przy wynajmie mieszkania lub zakupie mieszkania spółdzielczego. Przedstawione będą również różne rodzaje finansowania i różne obszary mieszkalne w Kopenhadze. Zapisz się tutaj.
Aalborg, 22. marca: Dołącz do Targów Pracy w Gigantium, gdzie możesz bezpłatnie poznać swojego kolejnego pracodawcę, sprawdzić swoje CV i zrobić profesjonalne zdjęcie.
Kopenhaga, 23. marca: Na spotkaniu z Kay Xander Mellish uzyskasz przydatne i zabawne wskazówki na temat duńskiej kultury pracy, jej niepisanych zasad i oczekiwań. Autorka podzieli się spostrzeżeniami ze swojej nowej książki „Jak pracować w Danii”. Zarejestruj się tutaj.
Aalborg, 24 marca: Dołącz do wydarzenia F*ckUp nights vol.10, gdzie wysłuchasz czwórki niesamowitych mówców, którzy podzielą się swoimi największymi niepowodzeniami w karierze i życiu! Zostań po prezentacjach, aby nawiązać z nimi kontakt.
Nota bene: Jeśli mieszkasz w regionie Danii Północnej, możesz uzyskać bezpłatną konsultację w International House North Denmark w sprawie poszukiwania pracy. Zarezerwuj spotkanie pod adresem info@ihnd.dk. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Media zagraniczne o Danii
Najstarsza inskrypcja wspominająca Odyna resetuje wierzenia dotyczące mitologii nordyckiej.
Dania otwiera podmorskie cmentarzysko dla importowanego dwutlenku węgla.
Jak duńskie państwo opiekuńcze stało się koszmarem inwigilacji.