Dania na Tacy - Przegląd Tygodnia (25.08-01.09) Odcinek 28 Rok 4
Poważne zmiany w rządzie; Rewolucja pióra i papieru; Wydarzenie “Powitalny wrzesień”
Od redakcji
Sytuacja w Danii
W szkołach rozpoczął się wielki powrót do papieru i długopisu. Po ostatniej dekadzie, która charakteryzowała się rosnącą cyfryzacją zajęć szkolnych, w mediach wychwala się teraz zalety pisania ręcznego. Dlaczego? Według japońskich badań, pisanie ręczne powoduje, że lepiej zapamiętujemy informacje z lekcji.
W niektórych szkołach usunięto już z klas urządzenia elektroniczne i wymaga się robienia notatek przy pomocy papierowych notatników i długopisów. Jednak nie wszyscy uczniowie są zadowoleni z tych zmian. Niektórym z nich używanie komputerów na lekcjach pozwalało ukryć fakt, że mają dysleksję. Dla innych wyzwaniem będzie ponowne nauczenie się pisania w czytelny sposób.
Ponieważ żyjemy w czasach sztucznej inteligencji, kiedy praca domowa może zostać wygenerowana w ułamku sekundy, przejście na pisanie ręczne wymusi przynajmniej na uczniach przepisanie wygenerowanego tekstu, co stanowi naukę samą w sobie. Póki co to jedna bitwa wygrana przez system szkolny w wojnie z rewolucją AI.
O czym jeszcze mówiło się w mijającym tygodniu w Danii? O niebezpieczeństwie osuwisk na zachodnim wybrzeżu (jedno z nich zakończyło się niedawno tragedią dla niemieckiej rodziny) i historii Nielsa Hocka, duńskiego przemytnika broni, który uniknął ekstradycji do Indii po tym, jak w 1995 roku przemycił cztery tony broni do Bengalu Zachodniego, aby wesprzeć ruch niepodległościowy.
Ponadto, po licznych zgłoszeniach Rady Konsumentów w sprawie influencerów, którzy kierują reklamy do dzieci, Ministerstwo Biznesu zaczęło przyglądać się temu problemowi i rozpoczęło proces zaostrzania przepisów dotyczących influencerów i reklam.
Dziękujemy za czytanie i udostępnianie Danii na tacy!
Wszechświat LWID
Linkedin: Nasza reporterka, Aryna Creangă, opublikowała artykuł na temat Festiwalu Literatury Louisiana 2024.
Pomóż nam wypełniać naszą misję zapewnienia dostępu do informacji jak największej liczbie obcokrajowców w Danii. Zostań wolontariuszem-ambasadorem i/lub dziennikarzem obywatelskim dla Danii na Tacy. Wystarczy, że poświęcisz nam kilka godzin, jednorazowo. Dołącz do jednego z wydarzeń „Powitalny wrzesień” w całym kraju, podczas których nowi przybysze poznają Danię i opowiedz im o nas. Zapisz się tutaj, aby zostać ambasadorem, a tutaj, aby zostać dziennikarzem obywatelskim.
Podcast: Robimy trzytygodniową przerwę po udanym okresie próbnym.
Duńska polityka
Tygodniowy przegląd
Kolejnym Komisarzem Unii Europejskiej z Danii jest Dan Jørgensen. Komisarz UE jest odpowiednikiem ministra. Jeśli zostanie zatwierdzony przez Przewodniczącą Komisji Europejskiej- Ursulę Von der Leyen i Parlament Europejski, otrzyma resort do prowadzenia. Dan Jørgensen jest byłym ministrem ds. pomocy rozwojowej i globalnej polityki klimatycznej, więc najprawdopodobniej będzie odpowiedzialny za resort środowiska i klimatu.
W ramach skupienia się na Afryce Dania otworzy trzy nowe ambasady (w Tunezji, Senegalu i Rwandzie) i wzmocni swoją obecność w Egipcie, Kenii, RPA, Nigerii i Ghanie. Jednocześnie zamknięte zostaną ambasady w Burkina Faso i Mali ze względu na sojusz tych krajów z Rosją.
“Ambasador Danii w Arktyce będzie z Grenlandii” — powiedziała Mette Frederiksen, kończąc spór o to stanowisko pomiędzy rządami Grenlandii i Danii. Jednocześnie Dania przeznaczy 140 milionów koron na grenlandzki system opieki zdrowotnej.
Aktualizacje z partii politycznych
DF (Partia Nacjonalistyczno-Konserwatywna) zaproponowała weryfikację wszystkich duńskich obywatelstw nadanych w ciągu ostatnich 20 lat. Każdy, kto otrzymał obywatelstwo w ciągu ostatnich 8 lat powinien podejść ponownie do dużo trudniejszego testu, podczas gdy osoby, które otrzymały je w ciągu ostatnich 20 lat i popełniły w tym czasie jakiekolwiek wykroczenie powinny je stracić.
Pernille Vermund, była przywódczyni skrajnej prawicy Nye Borgerlige, żałuje swoich anty-imigracyjnych uwag wyrażonych w przeszłości, gdyż rozpoczyna ona właśnie nowy rozdział jako rzeczniczka do spraw biznesu dla Sojuszu Liberalnego.
Rząd myśli o redukcji 1000 etatów w administracji państwowej w 2025 roku. SF (Socjaliści) oraz Sojusz Liberalny uważa te liczby za mało ambitne.
W powiększeniu
Główne zmiany w rządzie
Burmistrzyni Kopenhagi, Sophie Hæstorp Andersen, została ogłoszona nową ministrą ds. społecznych i mieszkalnictwa. Jej poprzedniczka na stanowisku ministry, Pernille Rosenkrantz-Theil, przygotowuje się do wyborów na Burmistrza Kopenhagi zaplanowanych na 2025 rok.
Powstały trzy nowe ministerstwa: Ministerstwo Europy, Ministerstwo Zielonego Trójstronnego Porozumienia (Ministry of Green Tripartite), Ministerstwo Gotowości Kryzysowej. Była ministra ds. cyfryzacji i równości, Marie Bjerre, została ogłoszona ministrą Europy, podczas gdy poprzedni minister ds. finansów, Jeppe Bruus, został mianowany ministrem Zielonego Trójstronnego Porozumienia. Torsten Schack Pedersen to minister ds. gotowości kryzysowej.
Nowym ministrem ds. podatków został Rasmus Stoklund, a ministra ds. cyfryzacji to od teraz Caroline Stage Olsen.
Tutaj można zobaczyć jak wyglądają nowi ministrowie. Mamy obecnie rekordową liczbę ministerstw (25)
Po co nowe ministerstwa?
Ministerstwo Europy: Dania obejmie przywództwo w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie 2025 roku. Ministerstwo zostało utworzone, aby przygotować się do sześciomiesięcznej kadencji na czele trzeciej co do ważności instytucji w Unii (po Komisji Europejskiej i Parlamencie).
Ministerstwo Zielonego Trójstronnego Porozumienia: Aby przeprowadzić ważną reformę “Porozumienie na rzecz zielonej Danii” utworzono oddzielne ministerstwo od ministerstwa ds. środowiska i klimatu.
Ministerstwo Gotowości Kryzysowej: Dania planuje wzmocnić i zreformować służby ratunkowe, aby skupić się na tych zadaniach zostało powołane nowe ministerstwo. Główny nacisk kładziony będzie na cyberbezpieczeństwie, obronie infrastruktury krytycznej, odporności społeczeństwa itp.
Duńska gospodarka
Cotygodniowy przegląd ekonomii
Powrót ulgi podatkowej na wydatki związane z remontami domów (håndværkerfradraget). Rząd uwzględni ją w ustawie budżetowej na 2025 rok. Aczkolwiek jest w tym mały wyjątek- remonty te muszą sprawić, aby dom był bardziej przyjazny dla środowiska (energooszczędny i przygotowany na możliwe w przyszłości ekstremalne warunki pogodowe). Pojawią się też dodatkowe możliwości odliczeń od podatków na usługi dla domu (firmę ogrodniczą, firmę sprzątającą, usługi opiekuńcze dla dzieci). Więcej szczegółów poznamy w grudniu, kiedy prawo wejdzie w życie.
Pierwszego lipca rozporządzenie wykonawcze Ministerstwa Finansów zobowiązało firmy do rejestracji wszystkich pracowników, którzy mają dostęp do samochodów firmowych przez okres dłuższy niż 30 dni z rzędu. Po ogromnym oburzeniu ze strony przedsiębiorców (obowiązek wiąże się z dużą ilością pracy - uzyskaniem pełnomocnictwa od pracowników i rejestracją ich w Rejestrze Pojazdów po opłaceniu 340 DKK) ministerstwo zdecydowało się na usunięcie rozporządzenia.
W 2023 samorządy wygenerowały ponad miliard koron przychodu z parkowania. Składają się na to opłaty parkingowe, opłaty licencyjne oraz mandaty za nieprawidłowe parkowanie. Stanowi to rekord, który zawdzięczamy głównie samorządowi w Kopenhadze (649 mln DKK). Tutaj możesz sprawdzić ile zarobił Twój samorząd z tytułu parkowania w 2023.
Aktualności dla właścicieli domów: Ci, którzy nabyli nieruchomość przed 2020 rokiem zapłacili być może zbyt wysoki podatek od nieruchomości, w związku z tym mogą spodziewać się zwrotu z Ministerstwa Finansów. Jednocześnie milion właścicieli domów otrzyma dodatkowy rachunek za podatek od nieruchomości za lata 2021-2023 (niezależnie od tego czy byli właścicielami domów w tych latach).
W powiększeniu
Oczekiwana długość życia w Danii wzrosła: W porównaniu z ubiegłorocznymi obliczeniami, przewiduje się, że będziemy żyć o 4,6 miesiąca dłużej. Po spadku oczekiwanej długości życia w latach pandemii wróciliśmy do poziomu z 2020 roku. Nowonarodzone dziecko ma przewidywaną długość życia do 93 lat (mężczyzna) lub 95 lat (kobieta). Tutaj możesz sprawdzić, jaka jest twoja oczekiwana długość życia w zależności od wieku.
Nasi nordyccy sąsiedzi, Norwegia i Szwecja, żyją dłużej i cierpią na mniej chorób związanych ze stylem życia. Ich oczekiwana długość życia jest co najmniej o półtora roku dłuższa niż w Danii.
Ministerstwo Podatków analizuje zróżnicowaną stawkę VAT na owoce i warzywa. Po tym, jak kampania „Bez VAT” na początku tego roku wykazała wzrost spożycia owoców i warzyw o 20%, rząd rozważa wprowadzenie niższego VAT na te produkty.
Kącik przedsiębiorcy
Darmowe kursy dla przedsiębiorców: Prowadzenie biznesu w Danii (Aalborg, październik) oraz Ekonomia biznesu (Viborg, październik).
Masterclass dla przedsiębiorców z branży spożywczej organizowany przez Aalborg Institute for Development i We Are Entrepreneurs. Zarejestruj się tutaj.
Życie codzienne w Danii
Wgląd w duński styl życia
Późne lato zaskoczyło w ubiegłym tygodniu nas wszystkich. Z jednymi z najcieplejszych dni tego lata, słońce jeszcze nie zakończyło swojego corocznego pokazu. Niezależnie od pogody, wraca jednak szkoła i zajęcia na uniwersytetach, a także regularne rutyny dla rodzin i pracowników w całym kraju. Dla wielu wrzesień i październik to czas na słynne arbejdsweekend (czyli pracujący weekend).
Arbejdsweekend to weekendowe wydarzenie organizowane przez instytucje, takie jak szkoły, kluby czy spółdzielnie mieszkaniowe, gdzie członkowie wspólnie wykonują zadania konserwacyjne i projekty. Jeśli mieszkasz w budynku wielorodzinnym, istnieje duża szansa, że masz takie wydarzenie. W wielu przypadkach przynajmniej jeden członek każdego gospodarstwa domowego musi wziąć w nim udział, z możliwymi grzywnami dla tych, którzy nie współpracują.
Głównym celem arbejdsweekend jest wzmacnianie poczucia wspólnoty, przypominając każdemu członkowi grupy, że – jak doskonale wiedzą Duńczycy – sukces lepiej się osiąga, gdy każda strona wnosi swój wkład. Jest to również okazja, aby podkreślić egalitarny model społeczny, który Dania uwielbia: bez względu na rolę czy status, typowe zajęcia podczas arbejdsweekend, takie jak prace w ogrodzie, sprzątanie i naprawy, zmuszają wszystkich uczestników do ubrudzenia sobie rąk.
Nie wszystko jednak sprowadza się do ciężkiej pracy. Ta tradycja wspólnotowa obejmuje również wspólne posiłki, przerwy i śmiech. Oznacza to także niższe koszty utrzymania wspólnoty, a co najważniejsze, zachęca do poczucia własności i dumy ze wspólnych przestrzeni.
Tygodniowy przegląd
Wyspy Owcze od lat, bez większego powodzenia, próbują zostać niezależnym członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO). Dania powołuje się jednak na Konstytucję, twierdząc, że nie jest to możliwe. Wyspy Owcze, po raz pierwszy w historii, uruchomiły ustawę o samorządzie Wysp Owczych. Celem jest utworzenie komisji ds. rozstrzygania sporów i znalezienie sposobu na umożliwienie Wyspom Owczym przystąpienia do WTO.
Krajowa Agencja Zarządzania Kryzysowego (Beredskabsstyrelsen) wyśle w nadchodzących tygodniach na Wasze e-Boksy cyfrową ulotkę informującą, jak przetrwać trzy dni w przypadku kryzysu.
Czysta jama ustna przedłuża życie. Według naczelnego dentysty w Danii brak higieny jamy ustnej jest ryzykowny. Właściwa higiena zapobiega cukrzycy, zapaleniu płuc, reumatoidalnemu zapaleniu stawów, demencji i chorobom układu krążenia. Na czym polega dobra higiena jamy ustnej? Szczotkowanie zębów dwa razy dziennie pastą z fluorem, szczotkowanie dziąseł miękką szczoteczką i używanie nici dentystycznej.
Pięć porad zmniejszających ryzyko demencji. Stymuluj pracę mózgu, ucząc się nowych rzeczy. Ćwiczenia fizyczne – w zdrowym ciele zdrowy duch. Rzuć palenie. Jedz zdrowo i ogranicz spożycie alkoholu. Walcz z depresją, nie ignoruj jej.
Społeczność międzynarodowa w Danii HQ
Nowi autorzy felietonów na naszej stronie internetowej lwid.dk.
Stephanie Mannings zadebiutowała felietonem „Życie jako “local”: przewodnik dla ciekawskiej społeczności międzynarodowej”. Przeczytaj część pierwszą.
Fragment felietonu:
„Koncepcja hygge jest integralną częścią duńskiego życia. Terapeutyczne korzyści hyggeligt aktywności obejmują zmniejszenie uczucia niepokoju i samotności (coś często zauważanego przez obcokrajowców, którzy po raz pierwszy przybywają i integrują się z duńskim społeczeństwem). Hygge daje dodatkowo poczucie komfortu, dobrego samopoczucia i pozytywnego nastawienia dzięki uwalnianiu chemicznej oksytocyny. Jest to coś, z czego każdy może skorzystać, niezależnie od narodowości, pochodzenia, dochodów czy statusu, i nie musi to nic kosztować”.
Andrew Lovett-Baron zadebiutował felietonem „Sadzonki”. Przeczytaj tutaj fragment.
Fragment felietonu:
„Dania jest często przedstawiana jako kraj, w którym łatwo rozpocząć działalność gospodarczą, ale trudno ją rozwijać. W naszej społeczności może się wydawać, że każdy założyciel i dyrektor firmy ma Ø w swoim imieniu. Jest to pierwszy z serii felietonów, w których będziemy omawiać kontrprzykłady: zwracać uwagę na pozytywne (i stanowiące wyzwanie) trendy w duńskim ekosystemie startupów, z naciskiem na wkład imigrantów. Celem jest dostarczenie inspiracji, zasobów do rozpoczęcia lub dołączenia do przedsięwzięcia oraz wyczucia tego, co dzieje się w duńskim ekosystemie startupów, ponieważ może to odnosić się do społeczności LWID.”
Ali Lewis zadebiutowała felietonem „Między słowami”. Przeczytaj fragment tutaj.
Fragment felietonu:
„Nazwałam tę rubrykę „Między słowami” na cześć filmu Sofii Coppoli „Między słowami” z 2003 roku, w którym Scarlett Johansson podróżuje po świecie w związku z pracą swojego męża i całkowicie zatraca się w Japonii. Jestem o wiele mniej efektowna niż Scarlett Johansson, a moje życie polega bardziej na robieniu prania, niż na leniuchowaniu i wyglądaniu seksownie. Nie mam też Billa Murraya, z którym mogłabym śpiewać karaoke i pić koktajle w barach – fajnie by to było. Ale po ośmiu miesiącach moje życie coraz bardziej polega na dowiadywaniu się różnych rzeczy, w tym o sobie, niż na byciu zagubionym. Tłumacz Google pozostaje jednak istotną częścią mojego codziennego życia. W tym sensie ciągle jestem “między słowami”.”
Gdzie można znaleźć „LWID” we wrześniu?
W dniach 11-12 września jesteśmy na #TechBBQ, największym wydarzeniu startupowym w krajach nordyckich
14 września - w Aarhus City Welcome
21 września będziemy na Międzynarodowych Targach Północnej Danii (Aalborg)
21 września również na Międzynarodowym Dniu Obywatela (Herning)
i dodatkowo 21 września będziecie nas mogli zobaczyć na Międzynarodowym Dniu Powitalnym (Odense)
A w dniach 27-28 września jesteśmy obecni na Międzynarodowych Dniach Obywatelskich w Kopenhadze
Tablica ogłoszeń
Aalborg, 5 września: Wieczór różnorodności w zoo w Aalborgu. Odwiedź zoo w Aalborgu z całą rodziną za darmo. Zapisz się tutaj.
Sønderborg, 6 września: Noc kultury i sportu w porcie i zamku.
Lyngby, 7 września: Lyngby Day 2024 to wydarzenie dla obcokrajowców, na którym możesz spotkać lokalnych ambasadorów, zanurzyć się w inspirujących rozmowach i porozmawiać z mieszkańcami o tym, jak poruszać się i cieszyć życiem w Lyngby i okolicach. Będzie coś dla wszystkich grup wiekowych, w tym wycieczka z przewodnikiem po Lyngby.
Wydarzenia powitalne we wrześniu w Vejle (część I): Jak odnieść sukces w Danii (2 września); The Network Inn (5 września).
Wydarzenia powitalne we wrześniu w Esbjerg (część I): Duński system opieki zdrowotnej (3 września); Newcomer Cafe (5 września); Clubs and Association Day (7 września).
Esbjerg, 14 i 15 września: Fantasyfestival w Esbjerg to święto literatury fantastycznej i magii, które przyciąga ponad 12 000 odwiedzających na weekend pełen przemówień, warsztatów, filmów, muzyki, cos, Fantasy Quest, targów i nie tylko. W Esbjerg International House możesz wejść do portalu do Krainy Czarów, pełnego dwujęzycznych angielsko-duńskich zajęć i warsztatów. Możesz podążać śladami Alicji, być kreatywnym w warsztacie kapelusznika, wziąć udział w szalonym przyjęciu herbacianym, mieszać kolorowe koktajle, podążać za ogonem kota w poszukiwaniu skarbów, wyjść z “escape room” i nie tylko. Możesz cieszyć się atmosferą za darmo lub kupić karnet jednodniowy Fantasyfestival, aby dołączyć do zajęć (dzieci do 12 roku życia mogą uczestniczyć w zajęciach za darmo).
Międzynarodowe media o Danii HQ
Dania tworzy „ministerstwo kryzysowe” do walki ze szpiegostwem i cyberatakami w obliczu rosnącego zagrożenia ze strony Rosji (Fortune)
8 najlepszych miejsc do odwiedzenia w Danii (Lonely Planet)