Dania na Tacy - Przegląd Tygodnia (20.08 - 27.08) Odcinek 32 Rok 3
Zakaz palenia ksiąg religijnych; Przekazanie myśliwców Ukrainie
Od redakcji
Jeśli lubisz podcasty, koniecznie posłuchaj cotygodniowego podcastu „Last Week in Denmark” z Narcisem George Matache i Wizzi Magnussen. Znajdziesz tam komentarze do wiadomości, spostrzeżenia, a czasem nawet trochę humoru.
Subskrybuj podcast na Spotify, Apple Podcasts lub Google Podcasts. Najnowszy odcinek w każdą sobotę. Jeśli używasz innej platformy do słuchania podcastów, sprawdź ten link.
Już teraz możesz ulepszyć swoją niedzielną poranną kawę z metalowym kubkiem z naszej kolekcji gadżetów „New Denmark”.
Dołącz do naszego zespołu: Poszukujemy trzech nowych wolontariuszy do naszego zespołu: tłumacza, korektora tekstu oraz osoby od marketingu/promotora. Jeśli chcesz do nas dołączyć, napisz bezpośrednio do redaktorki Danii na Tacy, Aleksandry Wójcik, na aleksandra.wojcik02@gmail.com
Duńska polityka
Nowe przepisy ustawowe i wykonawcze
75 000 hektarów dzikiego lasu w Danii: Duńska Agencja Przyrody ogłosiła, że jest w trakcie zakładania 75 000 hektarów nienaruszonego lasu w 37 lasach państwowych w całej Danii.
Na tej stronie można przeczytać, jakie zmiany zajdą w przestrzeni „dzikiego lasu”.
Krótko mówiąc, lasy będą wyglądać mniej jednolicie, zostanie wygospodarowana przestrzeń dla rodzimych gatunków, a bydło i konie będą ponownie wpuszczane do lasu. Powstanie także więcej cieków wodnych, martwe drzewa nie będą usuwane, stworzone zostaną nowe siedliska, a produkcja drewna zostanie wstrzymana.
Duńskie przepisy dotyczące obywatelstwa, integracji i imigracji
Ciag dalszy sagi z tymczasową kontrolą graniczną: Po 26 dniach, 29 sierpnia o północy, zakończy się wzmożona kontrola na granicy ze Szwecją i Niemcami. Kontrola graniczna ze Szwecją zostanie ponownie zniesiona, natomiast z Niemcami nadal będą kontrole wyrywkowe.
PET (duńska służba wywiadowcza policji) obniżyła ryzyko dla bezpieczeństwa w Danii i dlatego wzmożone wysiłki na granicach nie są już potrzebne.
Propozycje prawne
Kara grzywny lub do dwóch lat więzienia za palenie książek religijnych w przestrzeni publicznej: Rząd zaproponuje ustawę, która zabrania palenia książek religijnych (Biblii, Koranu, Tory itp.) w przestrzeni publicznej. Jeśli złamiesz prawo, grozi Ci kara grzywny lub do dwóch lat więzienia. Prawo to nie będzie jednak ograniczać się wyłącznie do ksiąg religijnych, gdyż będzie nim objęty każdy przedmiot mający znaczenie dla wspólnoty wyznaniowej.
Przez przedmioty o znaczeniu religijnym należy rozumieć przedmioty fizyczne znajdujące się w obrębie wspólnoty religijnej, które uważane są za święte lub szczególnie reprezentatywne dla wyznania wiary lub nauczania wiary. Mogą to być centralne pisma religijne. Kategoria ta nie obejmuje odzieży, której można przypisać wartość religijną.
Podatek klimatyczny od odzieży: Partia Radikale Venstre (liberałowie socjalni) zaproponowała podatek klimatyczny od odzieży, a dokładniej podatek od wagi w wysokości 50 DKK za kilogram odzieży. Dlaczego? Dania jest mistrzem świata w kupowaniu ubrań. Rocznie kupujemy średnio 10,2 kg ubrań. W ciągu ostatnich 5 lat zwiększyliśmy zużycie odzieży o 36%, natomiast zmniejszyliśmy wykorzystanie warsztatów obuwia i odzieży o 50%.
10% światowej emisji CO2 pochodzi z branży modowej.
Oprócz podatku klimatycznego od odzieży Radikale Venstre zaproponowali również podatek od wołowiny, cementu, biomasy, produktów jednorazowego użytku, butelek podtlenku azotu i oleju napędowego. Popierają także wprowadzenie podatku lotniczego i drogowego.
Arena polityczna
Partie rządowe: Socialdemokratiet (socjaldemokraci) 22,9% (-7 mandatów w porównaniu z ostatnimi wyborami); Venstre (liberałowie) 9,7% (-6 mandatów); Moderaterne (liberałowie socjalni) 7,2% (-3 mandaty) = Razem: 73 (z 89 mandatów na dzień dzisiejszy minus 16 mandatów). Gdybyśmy dzisiaj mieli wybory, nie byłoby wystarczającej liczby, aby utworzyć większość rządową (mandat to miejsce w parlamencie).
Czerwona opozycja: SF (socjaliści) 12,3% (+7 mandatów); Enhedslisten (socjaliści) 7,5% (+4 mandaty); Radikale Venstre (liberałowie socjalni) 4,6% (+1 mandat); Alternativet (zieloni) 3,1% (-1 mandat) = Z 37 mandatów wzrost do 48.
Niebieska opozycja: Liberal Alliance (libertarianie) 10,9% (+5 mandatów); Konservative (konserwatyści) 5,4% (-1 mandat) = z 24 mandatów do 28.
Partie skrajnie prawicowe: DD (populistyczni nacjonaliści) 9% (+2 mandaty); DF (socjalnacjonaliści) 3,4% (+1 mandat); NB (libertariańscy nacjonaliści) 3,1% (-1 mandat) = z 25 mandatów do 27.
Zmiany w rządzie: Troels Lund Poulsen i Jakob Ellemann-Jensen zamienili się stanowiskami. Lund Poulsen został nowym ministrem obrony, a Ellemann-Jensen nowym ministrem gospodarki. Podczas gdy Ellemann był na zwolnieniu lekarskim, Lund Poulsen pełnił funkcję ministra obrony. Dlaczego? Minęły zaledwie trzy tygodnie, odkąd lider Venstre wrócił ze zwolnienia lekarskiego i od tego czasu nękają go skandale. Zrobiło się tak źle, że Ellemann musiał przeprosić parlament i zwolnić najwyższego urzędnika Ministerstwa Obrony Narodowej. Czy chodzi tylko o to? Nie do końca. Ellemann potrzebuje czasu, aby skupić się na ożywieniu Venstre (liberałów), a czasy w Ministerstwie Obrony są ciężkie.
Nowy lider w Enhedslisten: W przeciwieństwie do innych partii politycznych, Enhedslisten ma zbiorowe przywództwo. Oznacza to, że czołowa postać partii nazywana jest „rzecznikiem politycznym” (politiske ordfører) i jest powoływana przez członków parlamentu partii. Nowym rzecznikiem politycznym został Pelle Dragsted (poseł do parlamentu od 2015 r., z zawodu nauczyciel historii). W ostatnich wyborach parlamentarnych Pelle zdobył najwięcej głosów w partii (14 129 głosów w obszarze Wielkiej Kopenhagi).
Poprzednie liderki partii: Mai Villadsen (2021-2023), Pernille Skipper (2016-2021), Johanne Schmidt-Nielsen (2009-2016).
Były lider Koservative, Lars Barfoed, dołączył do Moderaterne: Barfoed to były lider partii, minister i członek parlamentu z 48 latami członkostwa w Konservative. Wszystko się skończyło, gdy kierownictwo partii zdecydowało się sprzeciwić zakazowi palenia ksiąg religijnych w przestrzeni publicznej. Oczywiście nie jest to jedyny powód. Polityka niepokoi dryfowanie Konservative w stronę prawicy (bliżej skrajnej prawicy niż centrum) oraz powolna utrata przez partię swojej podstawowej tożsamości.
Dania przekazała Ukrainie 19 samolotów wojskowych F-16: Duńska armia posiada łącznie 40 samolotów wojskowych F-16. Rząd holenderski zapowiedział także darowizny w postaci samolotów wojskowych F-16. Holandia i Dania to pierwsze kraje na świecie, które zdecydowały się przekazać Ukrainie samoloty wojskowe.
73 Ukraińców przybyło do bazy sił powietrznych Skrydstrup w południowej Danii, aby zostać przeszkolonym w obsłudze F-16. Sześciu z nich to piloci. Reszta to personel pomocniczy. Szkolenie potrwa około sześciu miesięcy.
Wszystkie 12 partii w duńskim parlamencie zatwierdziło darowiznę w postaci samolotów wojskowych.
Według międzynarodowych mediów darowizna czyni Danię „dyplomatycznym państwem frontowym”, co zmienia debatę wśród krajów NATO z „czy możemy dostarczyć samoloty bojowe?” na „dlaczego nie podarujecie samolotów?”, przez co więcej krajów będzie zmuszonych do przekazania darowizn.
Prezydent Ukrainy, Wołodymyr Zełenski, złożył wizytę w Danii.
Duńska gospodarka
9% spadek zużycia energii elektrycznej: W porównaniu z poprzednimi latami, zużycie energii elektrycznej i gazu znacząco zmniejszyło się tego lata, o 9% w przypadku elektryczności i 17% w przypadku gazu. Aby zapobiec nowemu kryzysowi energetycznemu tej jesieni i zimy, ten trend musi się utrzymać. Musimy ogólnie zmniejszyć zużycie energii elektrycznej i gazu.
Według Duńskiej Agencji Energetycznej, nie powinniśmy doświadczyć braku dostaw energii elektrycznej tej zimy, pod warunkiem, że będziemy nadal ograniczać nasze zużycie i przestrzegać godzin, kiedy produkuje się najwięcej energii elektrycznej. Oczywiście, w przypadku bardzo surowej zimy, sytuacja może się zmienić.
Jeśli chodzi o gaz, do listopada magazyny Unii Europejskiej powinny być w 90% zapełnione. Niemniej Międzynarodowa Agencja Energetyczna ostrzega, że musimy ogólnie zmniejszyć zużycie gazu w całej Europie, jeśli chcemy przetrwać bez dostępu do rosyjskiego gazu.
Możesz kupić 100 szwedzkich koron za 62 duńskie korony: Obecnie Twoje pieniądze mają większą wartość w Szwecji, co wyraźnie widać po rezerwacjach dokonywanych przez ludzi z Danii na zimowe wakacje narciarskie. Większość zdecydowała się zarezerwować pakiety turystyczne w szwedzkich ośrodkach narciarskich. Szwecja wyprzedziła nawet Norwegię jako główny cel podróży zimowej.
Słaba szwedzka korona oznacza również, że Szwecja stała się mniej atrakcyjnym rynkiem eksportowym dla przedsiębiorstw w Danii.
Darmowy transport publiczny w Aarhus: Dziś (27 sierpnia) możesz podróżować za darmo komunikacją publiczną w Aarhus. Dlaczego? Siedem ulic i jeden plac zostaną zamknięte dla samochodów (w ramach eksperymentu z bezsamochodową niedzielą), a ludzie będą zachęcani do korzystania z transportu publicznego.
Życie codzienne w Danii
Trwa sezon na zbieranie grzybów, przez co "toksykologiczna infolinia" jest bardziej zajęta niż kiedykolwiek: Dotychczas otrzymano ponad 650 telefonów od osób, których życie może być zagrożone zjedzeniem trującego grzyba zamiast jadalnego. Według Duńskiej Agencji ds. Żywności i Leków: „Większość grzybów jest nieszkodliwa, a całkiem sporo z nich nadaje się do spożycia. Jednak kilka grzybów jest bezpośrednio groźnych dla życia i może wywołać poważne choroby. Jednym z nich jest muchomor zielonawy, który jest śmiertelnie trujący. Uszkadza narządy i może być mylony z prawdziwkiem, który jest powszechnie spożywany w Azji Południowo-Wschodniej.”
Możesz zadzwonić na toksykologiczną infolinię pod numerem 82 12 12 12.
Unikaj spożywania surowych grzybów. Upewnij się w 100%, że są one jadalne przed ich spożyciem i korzystaj z uaktualnionej książki o grzybach podczas grzybobrania.
Zdrowie, Punitha Kumar
Czy Ozempic jest częścią twojego leczenia na cukrzycę? Jeśli tak, to przygotuj się na wyższe wydatki w przyszłym roku niż obecnie, ponieważ, jak donosi DR, władze planują wycofać dotacje dla leku hamującego apetyt firmy Novo Nordisk. Długotrwały problem z wysoką kwotą dotacji potrzebną do pokrycia kosztów leku dla niemal 90 000 pacjentów w Danii trafił teraz pod rozwagę Komitetu ds. Refundacji, który podlega Duńskiej Agencji Leków.
Komitet podkreślił, że pacjentom powinny być oferowane tańsze alternatywy jako pierwszy wybór w przyszłości, ponieważ rząd będzie musiał przeznaczyć ogromną sumę 1,1 miliarda DKK w tym roku tylko na Ozempic.
Koszt Ozempicu wynosi około 48 DKK dziennie lub 17 000 DKK rocznie na pacjenta.
Tańsza alternatywa leku kosztuje około 15 DKK dziennie lub 5 500 DKK rocznie na pacjenta.
Jeśli Duńska Agencja Leków zaakceptuje rekomendację komitetu, większość pacjentów będzie musiała zdecydować, czy chce przejść na tańszą alternatywę po konsultacji z lekarzem. Jeśli pacjenci wciąż będą chcieli brać Ozempic, będą musieli o niego zaaplikować i tylko po dokładnej ocenie lekarza lek będzie nadal podawany i dotowany. Duńska Agencja Leków musi zdecydować w tej sprawie do jesieni, a jeśli dotacja zostanie usunięta, można się spodziewać zmian już przyszłego lata.
Z powodu inflacji i dużych kosztów dotowanych leków - w tym leku na cukrzycę Novo Nordisk Ozempic - przewodniczący rady Regionu Midtjylland, Anders Kühnau, twierdzi teraz, że przekazane przez rząd 2 miliardy DKK w lutym nie wystarczają - donosi DR. Kühnau powiedział, że region nie może kontynuować leczenia pacjentów znajdujących się na listach oczekujących bez przekroczenia budżetu. Minister Zdrowia Sophie Løhde oznajmiła, że wszystkie regiony w Danii podpisały umowę podczas ogłoszenia planu awaryjnego opieki zdrowotnej, która zakładała, że do 2024 roku regiony zredukują listy oczekujących w szpitalach i wrócą do czasów przed pandemią. „Jestem więc naprawdę zaskoczona, że Region Midtjylland mówi teraz, że nie mogą tego zrealizować. Umowa została potwierdzona w czerwcu, gdzie regionom pozwolono również na wypłatę 350 milionów DKK” - powiedziała.
Edukacja
28 wniosków o utworzenie "niepublicznych szkół": "Niepubliczna szkoła" (friskole) to alternatywa dla szkoły publicznej (folkeskole). Są one tworzone na podstawie artykułu 76 Konstytucji (Grundlov), który mówi, że w Danii mamy obowiązek nauki, a nie obowiązek uczęszczania do szkoły. Istnieje 550 "niepublicznych szkół", które działają na podstawie "Ustawy o Niepublicznych Szkołach". Dla porównania, istnieje jednocześnie 1066 szkół publicznych. Więcej dowiesz się tutaj.
Każda "niepubliczna szkoła" decyduje o swoim własnym fundamencie wartości - niektóre szkoły podążają za tradycją Grundtviga, inne Rudolfa Steinera, niektóre są wielojęzyczne (na przykład francuskie i niemieckie szkoły), niektóre opierają się na wierzeniach (na przykład muzułmańskie, katolickie) i tak dalej.
Finansowanie "niepublicznych szkół" odbywa się poprzez dotacje państwowe (76% średniego rządowego grantu operacyjnego rocznie na ucznia, który wynosi 52 578 DKK) i opłaty rodzicielskie (średnio 15 000 DKK rocznie).
Powodem składania tak wielu nowych wniosków o "niepubliczne szkoły" jest to, że władze lokalne zmuszone są zamykać małe szkoły (ze względu na cięcia wydatków), zwykle zlokalizowane na wsi. Dlatego społeczności mobilizują się, aby tworzyć "niepubliczne szkoły" częściowo finansowane ze skarbu państwa.
Kultura, religia i rodzina królewska, Cicek Eris
Sargun Oshana, były dyrektor teatralny Blaagard Theatre w Nørrebro w Kopenhadze, został uhonorowany pierwszą nagrodą Bodil Kocha za wkład w promowanie równości i różnorodności w sztuce i życiu kulturalnym. Minister kultury Jakob Engel-Schmidt pochwalił zdolność Oshany do przyciągania do teatru nowych głosów i publiczności, czyniąc go inkluzywnym niezależnie od wieku, płci, seksualności i pochodzenia etnicznego.
Nagroda Bodila Kocha, ustanowiona na cześć pionierskiego duńskiego polityka, będzie przyznawana corocznie osobie lub organizacji, która poczyniła wyjątkowe wysiłki na rzecz promowania równości i/lub różnorodności w sztuce i kulturze. Zwycięzca nagrody otrzyma 100 000 DKK.
Sport
Reprezentacja Danii w piłce nożnej kobiet zajmuje 12. miejsce na liście najlepszych drużyn świata.
Szwecja, Hiszpania i USA to najlepsze drużyny na świecie.
Reprezentacja Danii w piłce nożnej kobiet zajmuje lepszą pozycję w rankingu niż reprezentacja mężczyzn w piłce nożnej (19).
Zespół radzi sobie lepiej niż w zeszłym roku, kiedy to zajmował 18. miejsce.
Nauka i technologia
5 milionów DKK na projekt badawczy dotyczący jakości powietrza w szkołach: Naukowcy z Statens Serum Institute otrzymali od RealDania grant w wysokości 5 milionów DKK na dwuletni projekt pilotażowy, podczas którego sprawdzą, w jaki sposób można poprawić jakość powietrza w szkołach, aby zapobiec chorobom układu oddechowego.
Unia Europejska
Ten dział obejmuje ciekawe wydarzenia z innych krajów członkowskich UE, krajów kandydujących do UE i krajów EFTA (Norwegia, Islandia, Szwajcaria).
Awaryjne składowanie zboża: Rząd norweski podjął decyzję o utworzeniu awaryjnych zapasów zboża (począwszy od 15 000 ton w przyszłym roku). W 2030 r. chcą mieć zapasy zboża o wielkości 82 500 ton, które wystarczyłyby na wyżywienie wszystkich Norwegów przez trzy miesiące. Ostatni raz Norwegia dysponowała takimi zapasami 20 lat temu. Swoją decyzję motywują niestabilną sytuacją na świecie (wojna na Ukrainie) i zmianami klimatycznymi (ekstremalne warunki pogodowe wpływające na produkcję żywności).
Grupa BRICS rozszerzy się o 6 nowych państw. Grupa obecnie złożona z Brazylii, Rosji, Indii, Chin i Republiki Południowej Afryki, powiększy się o Arabię Saudyjską, Iran, Etiopię, Egipt, Argentynę i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Jest to pierwsze rozszerzenie grupy od 13 lat. Celem klubu jest zacieśnienie współpracy gospodarczej i zapewnienie alternatywy dla innych organizacji zdominowanych przez Zachód. Przeczytaj więcej w języku polskim tutaj.
Przyłączenie się do BRICS oznacza chęć współpracy z putinowską Rosją. Jest to więc sygnał wysłany do krajów NATO, że Rosja nie jest sama.
Ekspansja BRICS stanowi wyzwanie dla starego porządku świata (gdzie handel światowy liczony jest w dolarach amerykańskich, warunki pożyczek dyktuje Bank Światowy, a wobec Rosji wykorzystywane są politycznie międzynarodowe systemy płatności).
Nowy BRICS reprezentuje 50% światowej populacji i 30% światowej gospodarki.
Tablica ogłoszeń
Tą sekcją zarządza Cicek Eris. Jeśli usłyszałeś/usłyszałaś o jakichś ciekawych wydarzeniach, które moglibyśmy tu zamieścić, wyślij proszę e-mail na adres denmarkhappenings@gmail.com. Tutaj możesz rzucić okiem na newsletter autorstwa Cicek poświęcony wydarzeniom kulturalnym w Danii.
Esbjerg, 31 sierpnia, 16:30-18:00: Skorzystaj z okazji do przeprowadzenia świeżych, pełnych energii rozmów z nowymi ludźmi – w inspirującym otoczeniu. Podczas wydarzenia co 7 minut poznasz nową osobę i nowe dzieła sztuki. Po co? Aby rozszerzyć swoją sieć kontaktów. Aby poznać nowych ludzi. Aby mieć coś inspirującego do rozmowy. Zarezerwuj bezpłatny bilet tutaj.
Esbjerg, 2 września, 11:00: W Dniu Klubów i Stowarzyszeń możesz dowiedzieć się o lokalnych klubach i możliwościach w zakresie sportu, muzyki, tańca, przygód na świeżym powietrzu, eksploracji przyrody i wolontariatu. Lub 3 września możesz spędzić dzień na świeżym powietrzu, zjeść lunch i wziąć udział w licznych zajęciach.
Kopenhaga, 2 września, 10:00: Jeśli jesteś nowy w mieście lub ciekawi Cię, co więcej Lyngby ma do zaoferowania, możesz dołączyć do tego wydarzenia. Jest specjalnie zaprojektowane dla międzynarodowych profesjonalistów, studentów, partnerów i dzieci, a jego celem jest dostarczenie cennych wskazówek na temat nawiązywania kontaktów, poszukiwania pracy, spędzania wolnego czasu, doświadczeń kulturalnych i nie tylko.
Aalborg, 14 września, 15:45 - 17:45: Czy jesteś nowy w Danii i chcesz wiedzieć, co życie ma do zaoferowania w północnej Danii? Dołącz do Międzynarodowych Targów Północna Dania. Na targach będziesz miał okazję spotkać się z władzami publicznymi, odpowiednimi organizacjami i organizacjami pozarządowymi oraz uzyskać przydatne informacje jako nowicjusz mieszkający w północnej Danii. Będzie także okazja pośmiać się z dowcipów brytyjskiego komika stand-upowego Conrada Moldena, zjeść darmowe lody i nawiązać kontakty z innymi obcokrajowcami.