Dania na Tacy - Przegląd Tygodnia (12.11 - 19.11) Odcinek 44 Rok 3
Nowe przepisy dotyczące alkoholu i nikotyny; Życie bez prądu; Stres
Od redakcji
Wciąż możecie zarejestrować się na spotkania z nami tutaj. W całej Danii odbywa się dziewięć różnych spotkań z nami pomiędzy 3 listopada a 9 grudnia. Tematami będą Wasze prawa, możliwości, a oprócz tego rozrywka, networking, napoje i przekąski - a to wszystko bezpłatnie.
W następny weekend widzimy się w Esbjerg (3. grudnia; 15-17, Torvegade 23, 6700 Esbjerg), Billundzie (3. grudnia, 11-13) i Skive (9. grudnia; 11-13, Jægervej 12, 7800 Skive).
Nowe artykuły na lwid.dk (po angielsku): 11 sposobów na okiełznanie zwarcia krtaniowego (przewodnik nauki języka duńskiego) (Juan Alvarez); Twój przewodnik negocjacji pensji w Danii (Claudia Bednorz); Życie w Danii: Przewodnik dla nie-Europejczyków (część I) (Maria Fuentes); Kopenhaskie Forum Feministyczne (Sabine Anna Irbe) oraz Klub Ukraińskiego Seniora (Natalia Mospan).
Duńska polityka
Nowe przepisy ustawowe i wykonawcze
622 mln DKK rocznie (2024-2027) na ratowanie przemysłu filmowego w Danii: Większość w parlamencie zdecydowała się udzielić pomocy dotkniętemu kryzysem przemysłowi filmowemu. To największa inwestycja publiczna w duńską kinematografię w ciągu ostatnich dwóch dekad.
Ponadto 98 milionów DKK zebranych rocznie z podatku kulturalnego od serwisów streamingowych zostanie przeznaczone na filmy, filmy dokumentalne i seriale produkowane w Danii.
29% biletów sprzedawanych w kinach ma być na filmy wyprodukowane w Danii.
10 najlepiej sprzedających się filmów wyprodukowanych w Danii powinno sprzedać średnio co najmniej 250 000 biletów.
Filmy nakręcone we wczesnym okresie duńskiej kinematografii zostaną zdigitalizowane i udostępnione publicznie.
8-10 filmów fabularnych i 10-12 filmów dokumentalnych zrealizowanych w Danii powinno być reprezentowanych co roku na międzynarodowych festiwalach filmowych.
Gminy będą mogły tworzyć regionalne fundusze filmowe, a każda z nich otrzyma 27 mln DKK z dotacji państwowej. Festiwal filmów dokumentalnych CPH:DOX otrzyma dofinansowanie na rozszerzenie tej koncepcji na całą Danię.
Plan zapobiegania paleniu tytoniu, nikotyny i spożywania alkoholu przez młodych ludzi: Rząd wraz z kilkoma partiami w parlamencie uzgodnił wdrożenie planu zapobiegania używaniu tytoniu, nikotyny i spożywania alkoholu wśród młodych ludzi.
Cena wyrobów nikotynowych zostanie podniesiona. Kupowanie produktów nikotynowych przez dorosłych dla młodzieży poniżej 18 roku życia stało się nielegalne. Władze będą odwiedzać właścicieli stron w mediach społecznościowych, które sprzedają produkty nikotynowe nieletnim. Smak produktów nikotynowych będzie tylko tytoniowy lub mentolowy. Tam, gdzie palenie jest zabronione, zabronione są również e-papierosy.
Osoby w wieku 16-17 lat mogą kupować tylko napoje o zawartości alkoholu do 6% (wcześniej 16,5%) i nie będą mogły kupować alkoholu w strefach nocnych po godzinie 22. Nielegalne stało się kupowanie przez dorosłych napojów alkoholowych powyżej 6% i sprzedawanie ich młodym ludziom poniżej 18 roku życia. W supermarketach powinno być trudniej znaleźć produkty alkoholowe. Powstaną programy i grupy młodzieżowe bez alkoholu.
Duńska Agencja Bezpieczeństwa otrzymuje dodatkowe 15 milionów DKK na zwiększenie liczby kontroli w sklepach (aby sprawdzić, czy spełniają one wymóg wieku). Mogą oni konfiskować nielegalne produkty nikotynowe (np. puff bary). Grzywna w wysokości 50.000 DKK dla sklepów, które zostaną przyłapane na łamaniu przepisów. Jeśli sklep dostanie trzy mandaty, całkowicie straci prawo do sprzedaży wyrobów tytoniowych, nikotynowych lub alkoholowych.
Duńska agencja Bezpieczeństwa będzie mogła wysyłać "tajemniczych klientów" w wieku 15-17 lat, aby sprawdzić, czy przepisy są egzekwowane od 2025 roku.
Duńskie przepisy dotyczące obywatelstwa, integracji i imigracji
DF przypomina nam, dlaczego jest partią prawicową: Parlamentarzystka z DF zadała następujące pytanie ministrowi transportu: "Jak stworzy pan bezpieczeństwo dla kobiet, które nie czują się komfortowo, wynajmując taksówkę, ponieważ tak wielu kierowców to imigranci?". Według rzecznika Moderaterne, stara się ona promować ideę, że należy bać się kierowców o innym pochodzeniu etnicznym.
Odpowiedź ministra: "Kobiety mogą bezpiecznie wrócić taksówką do domu po świątecznym obiedzie, niezależnie od tego, kto jest kierowcą". Dlatego nie planuje on zmiany przepisów, aby umożliwić rezygnację z niektórych kierowców, dodając: "Nie zamierzam robić niczego, co dzieliło by ludzi na grupy etniczne. To nie ma żadnego sensu".
Co się stanie, gdy przewodniczącym duńskiego komitetu ds. obywatelstwa zostanie ktoś z DF: Cóż, dostaniemy nadgorliwego polityka, który jest gotów złamać prawo tylko po to, by znaleźć coś, co może odrzucić czyjś wniosek o obywatelstwo. Mikkel Bjørn 53 razy zadawał pytania Ministerstwu ds. Imigracji i Integracji dotyczące osób ubiegających się o obywatelstwo, w tym 12 razy wspomniał o czymś, co znalazł na ich profilu na Facebooku. Złamał przy tym ogólne prawo administracyjne, ustawę o administracji publicznej oraz przepisy RODO.
Duńska ustawa o obywatelstwie (która przyznaje obywatelstwo wnioskodawcy) jest uchwalana dwa razy w roku.
Propozycje prawne
Czas, abyśmy podchodzili poważniej do naszego bezpieczeństwa cyfrowego: Cyberatak w maju tego roku mógłby pozbawić dostępu do elektryczności lub ogrzewania 100 000 osób, gdyby nie został powstrzymany w ostatniej chwili. Cyberataki na naszą infrastrukturę znacznie wzrosły w ciągu ostatnich kilku lat i widzimy, że za każdym razem stają się silniejsze. Eksperci ds. bezpieczeństwa apelują do rządu o stworzenie narodowej strategii radzenia sobie z konsekwencjami udanego cyberataku na naszą sieć energetyczną. Wskazują przykład Szwecji, gdzie obywatele są przygotowywani do radzenia sobie z długotrwałymi przerwami w dostawie prądu.
Jednym z pomysłów może być wyłączenie prądu na 24 godziny w Danii, aby ludzie byli bardziej świadomi i skłonni do przygotowań na ewentualne, jeszcze dłuższe przerwy w dostawie prądu.
Możesz wziąć udział w kursie przygotowanym przez Stowarzyszenie Reagowania Kryzysowego o nazwie „Przygotuj się na 3 dni”, aby być gotowym na tego rodzaju sytuacje. Kurs jest bezpłatny, ale niestety dostępny tylko po duńsku. Jednak, jako że jest to kurs stacjonarny, być może można poprosić o tłumaczenie.
Kilka partii prosi o utworzenie nowego ministerstwa odpowiedzialnego za ochronę krytycznej infrastruktury w Danii.
Duńska gospodarka
Kobiety otrzymują średnio o 12.3% niższe wynagrodzenie niż mężczyźni, według danych duńskiego Urzędu Statystycznego: Minister Równości twierdzi, że istnieją już przepisy, które powinny zagwarantować równe wynagrodzenie kobiet i mężczyzn, a odpowiedzialność spoczywa na firmach. Konieczna jest zmiana kulturowa w firmach.
Różnica w wynagrodzeniu między kobietami a mężczyznami stopniowo zmniejsza się przez ostatnie 15 lat (2008 - 15.6%).
Czas sprawdzić swoje zaliczki na podatek (forskudsopgørelser) za 2024 rok: Jeśli wiesz, że w przyszłym roku zarobisz więcej lub mniej, teraz możesz dokonać zmian w zaliczkach podatkowych, aby nie płacić zbyt dużo ani za mało podatku w przyszłym roku. W porównaniu do poprzednich lat, w zaliczkach podatkowych zobaczysz również podatek od własności mieszkaniowej (boligskat). Dlaczego? Zamiast płacić go dwa razy w roku, teraz podatek od własności mieszkaniowej będzie automatycznie pobierany co miesiąc za pośrednictwem odliczeń podatkowych. W skrócie, twoje odliczenie (fradrag) będzie niższe, jeśli jesteś właścicielem nieruchomości.
Nie zapomnij uwzględnić odliczenia za dojazdy w zaliczkach na podatek. Możesz otrzymać odliczenie za dojazdy, jeśli masz ponad 12 km do pracy (łącznie ponad 24 km w obie strony). (pole 417 w zaliczkach na podatek).
Dodatkowo, jeśli masz pożyczki i doświadczyłeś wzrostu stóp procentowych, możesz to zgłosić w polach 481 i 483. W ten sposób możesz zwiększyć swoje miesięczne odliczenia.
Możesz otrzymać zbyt dużą zniżkę (ulgę) podatkową od własności mieszkaniowej na 2024 rok: Właściciele nieruchomości płacą dwa rodzaje podatku - podatek od gruntu i podatek od wartości nieruchomości. Jeśli jeden podatek wzrośnie w przyszłym roku, a drugi się zmniejszy, otrzymasz zbyt dużą ulgę podatkową. Radość jest jednak krótka, ponieważ musisz oddać pieniądze w późniejszym terminie.
Stres kosztuje nasze społeczeństwo ponad 16 miliardów DKK rocznie: Ostatnie statystyki (z 2021 roku) pokazują, że co siódmy mieszkaniec Danii odczuwa stres. Od 2010 do 2021 roku odsetek osób dotkniętych stresem wzrósł o 8.5%.
Zawody z najwyższym odsetkiem osób dotkniętych stresem to: Opieka nad osobami niepełnosprawnymi i starszymi (19.4%); Uniwersytety i badania naukowe (18.8%); Administracja publiczna (18.2%); Restauracje i bary (16.4%); Supermarkety (16.3%); Banki i firmy ubezpieczeniowe (16%); Szpitale (15.5%); Opieka nad dziećmi (15.1%).
Zawody z niższym odsetkiem osób dotkniętych stresem to: Fabryki plastiku, szkła i betonu (8.4%); Kościoły (9%); Firmy energetyczne (9%); Ogrodnictwo (10.1%); Policja (10.7%).
Życie codzienne w Danii
Lekarze mówią, jak radzić sobie ze stresem: Każdy z nas ma inne objawy – od bólów głowy i palpitacji serca do problemów z pamięcią i depresji. Może być trudno czuć się sobą, gdy jest się zestresowanym. Najbardziej oczywistym symptomem są problemy ze snem. Zestresowani ludzie praktycznie nigdy dobrze nie sypiają, są również bardziej poddenerwowani. Inni zamykają się w sobie, co przyczynia się do depresji.
Porozmawiaj o tym z innymi - kiedy się stresujemy, dobrze jest znaleźć przyczynę.
Ustal priorytety - w stresie trudno jest odpowiednio uszeregować różne zadania w hierarchii ważności, aby nie wykorzystywać energii na te mniej ważne zadania.
Spędzaj czas robiąc coś, co lubisz - nawet jeśli czujesz się przytłoczony, przyjemne spędzanie czasu jest ważne. Wolny czas poświęć na coś, co sprawia Ci radość.
Trzymaj formę - ruch i sport pomagają w walce ze stresem na zasadzie prewencyjnej i wspomagającej.
Nie bój się szukać profesjonalnej pomocy, jeśli problem postępuje.
Pamiętaj, że od 1 października nie możesz jeździć po Kopenhadze, Frederiksberg, Aarhus, Odense i Aalborgu bez filtra cząstek stałych: Diesle starsze niż rocznik 2009 są najbardziej narażone, ponieważ najczęściej nie są wyposażone w ten typ filtra zanieczyszczeń. W zaledwie 6 tygodni nałożono już 4 812 mandatów związanych z tym wykroczeniem. Grzywna wynosi 1 500 DKK. Jeżeli Twój samochód kwalifikuje się jako “nieodpowiedni”, musisz wyposażyć go w odpowiednie filtry. Zainstalowano kamery, które sprawdzają, czy mieszkańcy dostosowują się do nowych przepisów i zbierają numery rejestracyjne pojazdów, które tego nie robią.
Starsze diesle na sprzedaż (bilbasen.dk) gwałtownie tanieją, ponieważ dużo osób chce się ich pozbyć ze względu na nowe przepisy.
Inspiracja serialem telewizyjnym Discovery zachęciła byłego skazańca do rozkręcenia własnego biznesu: Przeczytaj historię Mohameda El-Rifai z Aabenraa. Jego firma MV Strip notuje dziś 2.8 milionów DKK przychodu. Mohamed rozpoczął swoją działalność pożyczką bankową (zaciągniętą przez jego matkę) na 46 000 DKK, za które zakupił piaskarkę.
Zdrowie, Punitha Kumar
Organizacja Sex & Samfund (Seks i Społeczeństwo) oznajmiła, że w zeszłym roku odnotowano 35 687 przypadków chlamydii wśród osób w wieku od 15 do 29 lat. We współpracy z grupą propagującą bezpieczny seks, lekarz starszy asystent Statens Serum Institut, Steen Hoffmann, powiedział Ritzau: „Chlamydia jest najbardziej rozpowszechnioną chorobą zakaźną przenoszoną drogą płciową w Danii, a monitorowanie liczby wykrytych przypadków chlamydii ma zasadnicze znaczenie dla ścieżki zapobiegania, dlatego też SSI co roku gromadzi tak ważne dane”. W 2021 r. wskaźnik testów na chlamydię wyniósł zaledwie 15%, w zeszłym roku wzrósł o 1%. Pięć największych gmin w Jylland, w których występuje największa liczba przypadków chlamydii, to: Aalborg (41,9%), Syddjurs (40,8%), Esbjerg (40,7%), Holstebro (38,9%) i Århus (38,6%).
Do tej pory tylko dziewięć gmin oferuje bezpłatne domowe testy na chlamydię i rzeżączkę. Gminy to Frederiksberg, Gentofte, Hillerød, Høje-Taastrup, Ishøj, Kolding, Kopenhaga, Ballerup i Lolland. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.klamydiahjemmetest.dk. Chlamydia to infekcja cewki moczowej, szyjki macicy lub odbytnicy. Nieleczona chlamydia może powodować zmniejszenie płodności, ciążę pozamaciczną, przewlekły ból brzucha u kobiet i zapalenie jąder u mężczyzn. Chorobę można leczyć antybiotykami.
“Przestańcie sponsorować lek Wegovy swoim pracownikom i ich małżonkom”, apelują do Novo Nordisk eksperci. W raporcie DR wyrazili obawy, twierdząc, że refundacja przyznana około 21 000 pracownikom i ich małżonkom w Danii jest niezgodna z prawem i będzie miała głęboki wpływ na system opieki zdrowotnej. W związku z tym Duńska Agencja Leków zwróciła się do kierownictwa Novo Nordisk o wyjaśnienia.
Tymczasem rzeczniczka Duńskiego Towarzystwa Medycyny Ogólnej, Maria Krüger, stwierdziła, że sytuacja wygląda tragicznie już w tym momencie, a lekarze skarżą się, że wielu pacjentów czeka na lek na odchudzanie, odrzucając alternatywne metody leczenia. To zabiera czas innym pacjentom, którzy mogą mieć poważne problemy zdrowotne i potrzebują konsultacji. Maria dodała: „Po raz pierwszy widzimy taką sytuację. Pacjenci zgłaszają się do nas specjalnie z prośbą o leczenie lekiem Wegovy. A ponieważ lek można przepisać wyłącznie na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI) pacjenta, tak naprawdę nie podejmujemy decyzji medycznej”. Dwie inne firmy farmaceutyczne – Lundbeck i Leo Pharma – poinformowały DR, że nie zapewniają refundacji leków swoim pracownikom i ich współmałżonkom.
Unia Europejska
Ta kategoria obejmuje ciekawe wydarzenia z innych krajów członkowskich UE, krajów kandydujących do UE i krajów EFTA (Norwegia, Islandia, Szwajcaria).
W 2024 r. Dania otworzy nowe ambasady w Mołdawii, Bośni i Hercegowinie oraz w Malezji. Otwarta pozostanie także ambasada w Tanzanii (planowano ją zamknąć). Otwarcie ambasady w Mołdawii tym samym pozwoli Danii na dyplomatyczną obecność we wszystkich państwach granicznych z Ukrainą. Placówka w Bośni i Hercegowinie natomiast znacząco wzmocni duńską obecność na Bałkanach i przyczyni się do stabilizacji kraju oraz umocni swoją strategię na wpływy zewnętrzne, a także wesprze zbliżenie Bośni do UE.
Inspiracje z Afryki - w Kenii obywatele mają możliwość sadzenia drzew w ramach święta państwowego. Każdego Kenijczyka zachęca się do posadzenia co najmniej dwóch sadzonek, co ma prowadzić do osiągnięcia celu 100 milionów nowych drzew. Inicjatywa ma pomóc w walce ze zmianami klimatycznymi. Rząd udostępnia publicznym szkołom około 150 milionów sadzonek. Sadzenie drzew będzie monitorowane za pośrednictwem aplikacji internetowej, która umożliwia osobom i organizacjom rejestrowanie sadzonek, w tym gatunku roślin, liczby i daty sadzenia.
Na Islandii przewidywana jest potężna erupcja wulkanu: Aktywność sejsmiczna spowodowała pęknięcia na drogach, zamknięcie atrakcji turystycznych i zmusiła rząd do ewakuacji miasta znajdującego się na potencjalnej drodze erupcji. Niedawna erupcja wulkanu na Islandii w 2010 r. wyrzuciła do atmosfery chmury popiołu i na miesiąc sparaliżowała podróże lotnicze po Europie.
Tablica ogłoszeń
Tą sekcją zarządza Cicek Eris. Jeśli wiesz o jakichś ciekawych wydarzeniach, które moglibyśmy tu zamieścić, wyślij e-mail na adres denmarkhappenings@gmail.com. Tutaj możesz rzucić okiem na newsletter autorstwa Cicek poświęcony wydarzeniom kulturalnym w Danii.
Aarhus, 23 listopada, 17:00: Nowy/nowa w mieście? Gdzie znaleźć praktyczne informacje na temat życia w Aarhusie i Danii? Jak zbudować sieć społecznościową? A co z duńską kulturą? Dołącz do wieczoru informacyjnego dla nowoprzybyłych, specjalnie przygotowanego dla wszystkich międzynarodowych profesjonalistów i towarzyszących im partnerów, którzy są nowi w Aarhusie.
Kopenhaga, 23 listopada, 18:00-20:00: Czego możesz się spodziewać w tradycyjnym duńskim miejscu pracy? Jak wygląda równowaga życia zawodowego, współpraca i komunikacja oraz o czym należy pamiętać w miejscu pracy w Danii? Jeśli są to pytania, z którymi się zmagasz, możesz dołączyć do tej grupy dla nowicjuszy.
Kopenhaga, 28 listopada, 17:00-18:00: Zostań członkiem/członkinią Biblioteki Lyngby i zapoznaj się z najnowszymi i najlepszymi książkami biblioteki dostępnymi w języku angielskim. Pracownicy zaprezentują najnowsze lektury obowiązkowe, nowe, gorące tytuły i najbardziej ekscytujące głosy literackie.
Przestrzeń Last Week in Denmark
Posłuchaj naszego cotygodniowego podcastu po angielsku na Spotify, Apple Podcasts, Pocket Casts, Google Podcasts, Overcast, Amazon Music, Goodpods, Podfriend, Castbox, Castro, Player FM, Deezer, Podchaser, Podcast Addict, Podcast Index oraz Buzzsprout.
Podcast jest produkowany przez Wizmedia (we współpracy z dziennikarką Wizzi Magnussen).
Sprawdź naszą kolekcję gadżetów “New Denmark”: “Moving Forward”, “Searching for Home”, “Vasil”, “Irina”, “Monika” oraz “Kifaax”.
Przeczytaj na naszej stronie internetowej (po angielsku): Jak rozpocząć inwestowanie w Danii; Urodzić w Danii: Ciąża; Urodzić w Danii: Poród; Emerytura w Danii I: Folkepension; Emerytura w Danii II: Emerytura rynku pracy; Wywiad z Dianą Florescu z listy Forbes 30 under 30; Tłumacz w Danii
Znajdź nas na Facebooku.