Dania na Tacy - Przegląd Tygodnia (05.11 - 12.11) Odcinek 43 Rok 3
Cięcia podatkowe; Podatek lotniczy; Nowi członkowie Unii Europejskiej
Od redakcji
Wciąż możecie zarejestrować się na spotkania z nami tutaj. W całej Danii odbędzie się dziewięć różnych spotkań z nami pomiędzy 3 listopada a 9 grudnia. Tematami będą Wasze prawa, możliwości, a oprócz tego rozrywka, networking, napoje i przekąski - a to wszystko bezpłatnie. W następny weekend widzimy się w Thisted (17 listopada; 19-21,Strømgade 4, 7700 Thisted) i Aalborgu (18 listopada; 15-18, International House North Denmark).
Nowe artykuły na lwid.dk (po angielsku): 11 sposobów na okiełznanie zwarcia krtaniowego (przewodnik nauki języka duńskiego) (Juan Alvarez); Twój przewodnik negocjacji pensji w Danii (Claudia Bednorz); Życie w Danii: Przewodnik dla nie-Europejczyków (część I) (Maria Fuentes); Kopenhaskie Forum Feministyczne (Sabine Anna Irbe) oraz Klub Ukraińskiego Seniora (Natalia Mospan).
Dołącz do wydarzenia Food for Thought 16 listopada. Przemawiał będzie Galvin Harrison. Założyciel projektu The Next Generation, pochodzący z rodziny indyjsko-irlandzkiej, urodzony w więzieniu Winson Green w Birmingham, w Wielkiej Brytanii, gdzie była osadzona jego matka. Wychowywał się w trudnych warunkach, znajdując otuchę i spokój w czytaniu i malowaniu. Te doświadczenia zainspirowały go do stworzenia społecznego projektu artystycznego, z naciskiem na empatię i inkluzywność. Wysłuchaj jego ekscytującej opowieści oraz dołącz do pysznego wspólnego obiadu przygotowanego przez doskonałych szefów kuchni z Send Flere Krydderier.
Duńska polityka
Nowe przepisy ustawowe i wykonawcze
44 sposoby na walkę z gangami: Większość parlamentarna przyjęła pakiet ustaw zaprezentowany przez rząd we wrześniu. Wśród nich pojawiły się pomysły, takie jak: rozszerzony monitoring - dziś zezwala się restauracjom, czy sklepom na rejestrowanie 30 metrów wokół lokalu, a teraz planuje się rozszerzenie tego do 100 metrów; posiadanie noża i przemoc w celu poniżenia godności człowieka będą surowiej karane; policja będzie mogła korzystać z agentów cywilnych i podsłuchów; nacisk będzie również kładziony na zapobieganie rekrutacji nieletnich do gangów oraz na obserwacji rodzeństwa członków gangów.
Propozycje prawne
Priorytety rządu na najbliższe siedem lat: Można się zastanawiać, 7 lat? Czy wybory nie odbywają się co cztery lata? Cóż, kolejne wybory odbędą się pod koniec 2026 roku. W przypadku planu na 2030 r. rząd chce ustanowić ramy działania, a następnie negocjować z partiami opozycyjnymi każdą reformę w tych ramach, aby zapewnić, że nawet jeśli zmieni się władza, droga naprzód będzie stabilna i przewidywalna. Plan nosi nazwę "Dania przygotowana na przyszłość" i określa, w jaki sposób 68 miliardów DKK z "luzu fiskalnego" zostanie wydane w ciągu najbliższych kilku lat.
Luz fiskalny oznacza dodatkowe pieniądze dostępne w Skarbie Państwa, rodzaj zysku.
32 miliardy DKK na dobrobyt - 19 miliardów DKK na nadążanie za zmianami demograficznymi (więcej dzieci i więcej osób starszych); 5 miliardów DKK na inwestycje w zdrowie; 3,5 miliarda DKK na psychiatrię; 2,5 miliarda DKK na dzieci, młodzież i edukację; 1 miliard DKK na wymiar sprawiedliwości. 200 milionów DKK na kulturę.
4,9 miliardów DKK na wzmocnienie potęgi militarnej Danii.
23,5 miliardów DKK na obronę i odbudowę Ukrainy.
Program emerytalny (możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę) nie zostanie zniesiony.
6,75 miliardów DKK na obniżki podatków.
7 miliardów DKK na inwestycje związane z zieloną transformacją.
Zwiększenie zatrudnienia o 45 000 osób. Jak? Więcej obcokrajowców w Danii. Krótszy czas studiów. Mniej osób korzystających ze wsparcia publicznego.
Podatek lotniczy: Rząd zaproponował podatek lotniczy w wysokości średnio 100 DKK. 60 DKK za loty w Europie, 240 DKK za loty do Ameryki Północnej, Afryki Północnej i na Bliski Wschód oraz 390 DKK dla pozostałych regionów świata.
Od 2025 r. 800 milionów DKK zostanie przeznaczone na stworzenie ekologicznej trasy krajowej (samolotem). Porty lotnicze i linie lotnicze będą mogły uzyskać dostęp do środków na testowanie i wdrażanie zielonych technologii.
1,5 miliarda DKK zostanie przeznaczone na dalsze wspieranie przejścia na ekologiczne lotnictwo krajowe. Co to oznacza? Energia elektryczna, wodór i biopaliwa.
Część pieniędzy zebranych z podatku lotniczego zostanie przeznaczona na podwyższenie emerytury państwowej o 4800 DKK rocznie.
Niemcy wprowadziły już podatek lotniczy w wysokości średnio 159 DKK.
Ludzie są gotowi zapłacić wyższą cenę za lot, jeśli oznacza to pomoc przemysłowi lotniczemu w stawaniu się bardziej ekologicznym, natomiast nie są już tak zadowoleni z płacenia za podwyżkę emerytur państwowych.
Profesor z Uniwersytetu w Aalborgu krytykuje decyzję rządu o wsparciu dla biopaliw w samolotach.
Arena polityczna
Negocjacje w sprawie reformy podatkowej zostały rozpoczęte: Rząd zaprosi wszystkie partie parlamentarne do negocjacji każdej reformy z planu na 2030 rok. Celem jest uzyskanie wystarczającej większości, która zapewni wdrożenie reformy bez względu na to, kto sprawuje władzę. Pierwszą reformą do negocjacji jest reforma podatkowa, a konkretnie propozycja obniżenia opodatkowania. Oto stanowiska partii opozycyjnych:
SF (socjaliści) nie są zadowoleni z reformy cięć podatkowych. Chcą, aby pieniądze były wydawane na dobrobyt. Jedynym warunkiem, który uzyskałby poparcie tej reformy, jest zwiększenie opodatkowania dla bogatych i obniżenie dla biednych.
DD (skrajnie prawicowi populiści) również chcieliby, aby pieniądze były wydawane na dobrobyt. Podoba im się pomysł obniżenia opodatkowania dla biednych, ale nie popierają obniżenia podatków dla bogatych.
Liberal Alliance (libertarianie) ogólnie popierają plan. Jednak chcą zlikwidować górny 5% podatek przy dochodach powyżej 2,5 miliona DKK.
Konservative (konserwatyści) również ogółem popierają reformę. Poparliby nawet większe obniżki opodatkowania dla niższych dochodów, ale nie są zwolennikami najwyższego podatku dla najbogatszych. Chcą również otworzyć dyskusję na temat podatku od spadków.
Enhedslisten (sojusz czerwono-zielony, byli komuniści) nie widzą, jak mogliby poprzeć cięcia podatkowe. Emeryci, bezrobotni i osoby korzystające ze wsparcia społecznego nie zyskają nic z tych reform, podczas gdy bogaci będą mogli zachować więcej pieniędzy.
Radikale Venstre (socjalliberałowie) ogólnie popierają plan. Chcą dalszych obniżek opodatkowania dla niższych dochodów (jednakże są przeciwni niektórym warunkom związanym z zieloną transformacją).
DF (skrajnie prawicowi konserwatyści) nie popierają planu. Chcą, aby emeryci otrzymywali więcej pieniędzy.
Alternativet (zieloni) nie popierają planu. Pieniądze byłyby lepiej wydane na dobrobyt i zieloną transformację. Chcą odliczenia od podatku za transport rowerowy.
NB (skrajni libertarianie) ogólnie popierają plan, ale chcą, aby więcej pieniędzy było wydawanych na cięcia podatkowe. Poprą plan, jeśli uzyskają wyższe odliczenie na paliwo i niższy podatek od prądu.
Historia życia nowego lidera Venstre, Troelsa Lunda Poulsena. Skorzystaj z Google Translate i przeczytaj - warto. Na pewno odegra on dużą rolę w kształtowaniu rządów w Danii przez następne dziesięciolecia.
Duńska gospodarka
Jak obniżki podatków wpłyną na Twoje dochody? Skorzystaj z kalkulatora TV2 i przekonaj się, co reforma podatkowa oznacza dla Twoich finansów. Czynniki mające wpływ - w zw. małżeńskim lub w stanie wolnym; z dziećmi lub bez; dochód powyżej 500 000 DKK lub niższy; dochód ponad 2,5 mln DKK.
Tak naprawdę powody do świętowania mają osoby z dochodami powyżej 750 000 DKK rocznie i poniżej 2,5 mln DKK. Otrzymają one obniżkę podatku w wysokości 11 900 DKK rocznie.
Najbogatsi w Danii (8 tys. osób) będą musieli zapłacić więcej, jeśli reforma podatkowa stanie się faktem: Niestety niektórzy z nich już zapowiadają, że nie zapłacą. Na przykład Martin Thorborg (Jubii, Dinero) dostosuje swoje dochody z wynagrodzenia tak, aby nie przekraczały limitu 2,5 mln DKK i zamiast tego wypłaci pieniądze w formie dywidendy.
Spada stopa bezrobocia wśród absolwentów szkół wyższych: O ile w 2019 r. 15,3% absolwentów studiów magisterskich dwa lata po ukończeniu studiów pozostawało bezrobotnych, to w 2021 r. spadła ona do 7,4%. Liczby prognozowane na 2023 r. mają przedstawiać jeszcze korzystniejszą sytuację, przy stopie bezrobocia wynoszącej 6,5% wśród wszystkich absolwentów (licencjat zawodowy, licencjat i magister). Z danych z 2021 r. wynika, że 15% absolwentów studiów humanistycznych po dwóch latach od ukończenia studiów nie mogło znaleźć pracy.
Furgonetka z lodami w Twojej okolicy zmieniła nazwę i koncepcję: Po 47 latach na drogach Danii jasnoniebieskie furgonetki „Hjem-is” (należące do łotewskiej firmy Food Union Group) znane z dźwięku dzwonków wydawanych na przedmieściach będą zmieniać nazwę na „Fråst”. Wkrótce będzie można kupić nie tylko lody, ale także mrożoną pizzę i inne mrożone produkty.
Inflacja 0,1% w październiku: Jesteśmy coraz bliżej deflacji (ujemnej inflacji), kiedy ceny faktycznie zaczną spadać. Gdy inflacja wynosi 0%, oznacza to, że ceny nie rosną, ani nie spadają. W porównaniu do października ubiegłego roku cena gazu spadła o 55%, energii elektrycznej o 48%, oleju napędowego o 14,5%, natomiast bilety lotnicze wzrosły o 22,7%, czynsze wakacyjne o 26,6%, oliwa z oliwek o 29,9% i cukier o 50%.
Inwestycja o wartości 42 miliardów DKK w Kalundborgu: Novo Nordisk chce rozbudować swoje zakłady produkcyjne, co może być największą inwestycją biznesową w historii Danii. Żeby zrozumieć skalę, za te pieniądze można by zbudować dwukrotnie most Wielkiego Bełtu lub wszystkie superszpitale w Danii. Rozbudowa ma zakończyć się do 2029 roku i stworzyć 3000 miejsc pracy.
Życie codzienne w Danii
Polacy w Danii
Czy język polski jest trudny? Trudniejszy od duńskiego? Czy jest potrzebny duńskim dzieciom lub dorosłym w międzynarodowej Europie? Czy rola tego języka ma w ogóle znaczenie, moc? Na te pytania próbują odpowiedzieć sobie dzieci i ich rodzice z polsko-duńskich lokalnych społeczności. W swoim nowym artykule nasza koleżanka redakcyjna, Kinga Marszal-Norsworthy opowiada o tym, jak wygląda system polskiego szkolnictwa w Danii oraz gdzie można uczyć się polskiego, zarówno jako dziecko o polskich korzeniach oraz jako dorosły kompletnie niezaznajomiony z naszym językiem.
Zdrowie, Punitha Kumar
Diabetycy mieszkający w Langeland proszeni są o zgłaszanie się na badanie stóp pod kątem niebezpiecznych owrzodzeń. W ramach inicjatywy badań przesiewowych podjętej przez region Syddanmark w celu zapobiegania owrzodzeniom stóp i amputacjom „Foot på Langeland” wpłynęło już 200 wniosków. Lene Langhoff Clausen, specjalistka od chorób naczyniowych w szpitalu w Svendborg, powiedziała DR, że wielu diabetyków często odwiedzało szpital, gdy było już za późno, aby uratować stopy przed amputacją. „Przychodzą z dużymi ranami i niestety muszą zostać amputowane ze względu na ich cukrzycę”. W Danii Langeland ma największą liczbę obywateli chorych na cukrzycę. W sumie na cukrzycę choruje około 350 000 Duńczyków.
Unia Europejska
Ta kategoria obejmuje ciekawe wydarzenia z innych krajów członkowskich UE, krajów kandydujących do UE i krajów EFTA (Norwegia, Islandia, Szwajcaria).
Lokalny oddział AfD (Alternatywa dla Niemiec) w Saksonii-Anhalt został sklasyfikowany jako grupa ekstremistyczna: Władze niemieckie zebrały mocne dowody naruszeń zasad demokracji przez tę partię – w tym islamofobiczne, antysemickie i rasistowskie wypowiedzi wybranych urzędników. AfD jest obecnie klasyfikowana jako mająca „zdecydowanie ekstremistyczne aspiracje” – to najwyższa kategoria zagrożenia stosowana przez krajowy wywiad, pozwalająca służbom wywiadowczym na zwiększenie monitorowania działalności partyjnej.
Ukraina i Mołdawia rozpoczęły negocjacje akcesyjne w kierunku członkostwa w Unii Europejskiej. Gruzja otrzymała status kraju kandydującego.
Albania również rozpoczęła negocjacje akcesyjne w 2020 roku. Bośnia i Hercegowina została krajem kandydującym w 2022 r., jednak negocjacje akcesyjne są obecnie zablokowane. Kosowo złożyło wniosek o członkostwo w UE, ale nie otrzymało jeszcze statusu kraju kandydującego. Czarnogóra rozpoczęła negocjacje akcesyjne w 2012 r. i do dziś poczyniła znaczne postępy (może wkrótce przystąpi do UE). Macedonia Północna rozpoczęła negocjacje akcesyjne w 2020 roku. Z kolei Serbia rozpoczęła proces w 2013 r. i do dziś poczyniła znaczne postępy (powinna przystąpić w ciągu najbliższych dwóch lat).
Turcja stała się krajem kandydującym w 1999 r. i rozpoczęła negocjacje akcesyjne w 2014 r., które zostały zawieszone w 2019 r.
O członkostwo w UE może ubiegać się każdy kraj europejski, który szanuje wartości demokratyczne UE i angażuje się w ich promowanie. Aby przystąpić do UE, kraj kandydujący musi spełnić szereg kryteriów politycznych i gospodarczych. Po zakończeniu negocjacji we wszystkich obszarach polityki i wówczas gdy sama UE będzie przygotowana do rozszerzenia, obowiązują warunki przystąpienia. W tryb włączenia do traktatu akcesyjnego przypisane zostają ewentualne klauzule ochronne i ustalenia przejściowe.
Tablica ogłoszeń
Tą sekcją zarządza Cicek Eris. Jeśli wiesz o jakichś ciekawych wydarzeniach, które moglibyśmy tu zamieścić, wyślij e-mail na adres denmarkhappenings@gmail.com. Tutaj możesz rzucić okiem na newsletter autorstwa Cicek poświęcony wydarzeniom kulturalnym w Danii.
Online, 14 listopada, 13:00-14:30: W czasie tego wydarzenia dowiesz się, jak przygotować swoje CV i uzyskasz wskazówki, jak radzić sobie z lukami w zatrudnieniu i zmianami w karierze.
Aarhus, 16 listopada, 17:00-19:00: Chcesz dołączyć do klubu w Aarhus, ale nie wiesz dokładnie, czego szukasz? Podczas tego wydarzenia poznasz kilka świetnych klubów i stowarzyszeń w okolicy.
Esbjerg, 17 listopada, 20:00: Odkryj tętniącą życiem atmosferę Esbjerg Bryghus, nawiązaj kontakty towarzyskie, poznaj nowych znajomych i twórz wspomnienia w swoim nowym rodzinnym mieście, jednocześnie korzystając z nocnego życia w Esbjerg. Liczba miejsc jest ograniczona.
Online, 21 listopada, 17:00-18:30: Dołącz do nas, zadaj pytania i uzyskaj odpowiedzi dotyczących duńskiego systemu podatkowego. Po nagraniu wideo w dniach 21 listopada i 6 grudnia odbędzie się na żywo sesja pytań i odpowiedzi, podczas której będzie można zadać Duńskiemu Urzędowi Podatkowemu pytania podatkowe.
Odense, 29 listopada, 09:30-11:30: HR-ON to innowacyjna firma oferująca rozwiązania w zakresie e-rekrutacji w chmurze. Ta wizyta odbędzie się w biurowcu HR-ON i będzie połączeniem prezentacji firmy, jej produktów, klientów, a także networkingu.
Gry Giełdowe 2023, Andreea Bianca Pascalau Buza
Aktiespil dobiegł końca
Czwartek, 9 listopada, był ostatnim dniem Børsen Aktiespil, a w ta niedziela to mój ostatni wkład w biuletyn. Przynajmniej na razie. :)
Zwycięzca Aktiespil – użytkownik „Ildefonso” – odniósł zysk na poziomie 194%. To prawie 1 500 000 DKK. Jeśli, tak jak ja, nie znalazłeś się blisko tego wyniku - nie martw się. Prawie zrezygnowałam z gry, gdy zdałam sobie sprawę, że nie mogę sprzedawać swoich akcji, kiedy tylko chce (czyli o dowolnej porze dnia). Bywały i takie dni, gdy około południa miałam na koncie +10 tys. zysku na danej akcji, a kończyłam dzień z -3 tys., co było co najmniej frustrujące.
Mam nadzieję, że przynajmniej dobrze się bawiłeś grając w tę grę, ponieważ nie miała ona wiele wspólnego z prawdziwymi inwestycjami (gdzie płacisz również podatek; różnorodność produktów, w które możesz inwestować jest znacznie większa; możesz kupować i sprzedawać w dowolnym miejscu i czasie, itd.).
Chociaż nie będę już się pojawiać w biuletynie, jeśli chcesz dowiedzieć się o (prawdziwych) inwestycjach, posiadaniu domu, pożyczkach, wskazówkach dotyczących oszczędzania pieniędzy i wielu innych kwestiach, zapraszam do obserwowania mnie na Instagramie @moneylikealocal.dk, gdzie regularnie piszę. Zapraszam też na moją stronę internetową www.moneylikealocal.dk, gdzie znajdziesz artykuły i poradniki na te same tematy.
Przestrzeń Last Week in Denmark
Posłuchaj naszego cotygodniowego podcastu po angielsku na Spotify, Apple Podcasts, Pocket Casts, Google Podcasts, Overcast, Amazon Music, Goodpods, Podfriend, Castbox, Castro, Player FM, Deezer, Podchaser, Podcast Addict, Podcast Index oraz Buzzsprout.
Podcast jest produkowany przez Wizmedia (we współpracy z dziennikarką Wizzi Magnussen).
Sprawdź naszą kolekcję gadżetów “New Denmark”: “Moving Forward”, “Searching for Home”, “Vasil”, “Irina”, “Monika” oraz “Kifaax”.
Przeczytaj na naszej stronie internetowej (po angielsku): Jak rozpocząć inwestowanie w Danii; Urodzić w Danii: Ciąża; Urodzić w Danii: Poród; Emerytura w Danii I: Folkepension; Emerytura w Danii II: Emerytura rynku pracy; Wywiad z Dianą Florescu z listy Forbes 30 under 30; Tłumacz w Danii
Znajdź nas na Facebooku.