Dania na Tacy - Przegląd Tygodnia (03.09 - 10.09) Odcinek 34 Rok 3
Opieka społeczna a obniżki podatków; Zwiększona rekrutacja w Europie Południowej; Novo Nordisk
Od redakcji
Stock Games 2023: Zostały już tylko cztery dni do rozpoczęcia największego konkursu inwestycyjnego w Danii, w którym możesz zainwestować 500.000 DKK (fałszywe pieniądze), a następnie sprzedawać i kupować akcje, śledząc, co dzieje się na giełdzie przez półtora miesiąca. Osoba, która uzyska największe zyski, otrzyma samochód elektryczny (o wartości prawie pół miliona koron duńskich). Dołącz do konkursu tutaj.
Oprócz nagrody głównej, gracze, którzy zapiszą się w ramach ligi „Last Week in Denmark”, będą mieli okazję powalczyć o jeszcze jedną nagrodę. Im więcej graczy w lidze, tym lepsza nagroda dla zwycięzcy. Do tej pory zapisało się 88 graczy, lecz, by grać o najlepszą nagrodę, potrzebujemy 400 graczy. Daj więc znać rodzinie, znajomym, współpracownikom i sąsiadom i przekonaj ich do dołączenia do gry za pomocą naszego linku.
W kolejnych ośmiu edycjach biuletynu będziemy publikować artykuły dotyczące Stock Games, w których Andreea Bianca Pascalau Buza podzieli się koncepcjami i narzędziami, które pomogą Ci doskonalić swoją grę oraz opisze najnowsze trendy na giełdzie.
Witamy we wrześniu 2023: We wrześniu, w całym kraju odbędzie się 60 wydarzeń dla nowych przybyszów w Danii. Będą to spotkania o charakterze towarzyskim, wydarzenia związane z życiem zawodowym, kulturą i wieloma innymi tematami – część z nich odbędzie się fizycznie, a część wirtualnie. Ponad 30 organizacji partnerskich – gmin, władz państwowych, organizacji biznesowych, organizacji studenckich, regionów biznesowych i stowarzyszeń połączyło siły, aby nowi przybysze poczuli się w Danii jak w domu.
Przedstawicieli „Last Week in Denmark” będzie można spotkać w Aalborgu (14 września – Międzynarodowe Targi Północnej Danii); Aarhus (30 września – Miasto Aarhus wita); Herning (23 września – Międzynarodowy Dzień Obywatela); Kolding (21 września - Wprowadzenie Kolding); Odense (23 września – Międzynarodowy Dzień Powitania) i Kopenhaga (22-23 września – Międzynarodowe Dni Obywatela).
Przestrzeń Last Week in Denmark
Posłuchaj naszego cotygodniowego podcastu po angielsku na Spotify, Apple Podcasts, Pocket Casts, Google Podcasts, Overcast, Amazon Music, Goodpods, Podfriend, Castbox, Castro, Player FM, Deezer, Podchaser, Podcast Addict, Podcast Index oraz Buzzsprout.
Podcast jest produkowany przez Wizmedia (we współpracy z dziennikarką Wizzi Magnussen).
W najnowszym odcinku poznasz najmłodszego burmistrza Aalborga, Lasse Frimanda Jensena, który podzieli się swoim planem dotyczącym międzynarodowego miasta i międzynarodowej szkoły publicznej.
Sprawdź naszą kolekcję gadżetów „New Denmark”: „Moving Forward”, „Searching for Home”, „Vasil”, „Irina”, „Monika” oraz „Kifaax”.
Odwiedź naszą angielską stronę internetową i poczytaj o życiu w Danii: Jak zacząć inwestować w Danii; Urodzony w Danii: Ciąża; Urodzony w Danii: Poród.
Duńska polityka
Duńskie przepisy dotyczące obywatelstwa, integracji i imigracji
Zwiększona rekrutacja w Europie Południowej: Minister Zatrudnienia ogłosił plany rekrutacji siły roboczej z Europy Południowej. Początkowym pomysłem było otwarcie biur pośrednictwa pracy we Włoszech, Hiszpanii i Portugalii. Jesienią dowiemy się, czy będą kontynuować wstępny plan, czy opracują alternatywną strategię.
Liczba mieszkańców z Europy Południowej w Danii wzrosła ponad czterokrotnie w ciągu ostatnich 12 lat. W 2011 roku na terytorium Danii przebywało jedynie 2093 włoskich pracowników, 1186 hiszpańskich oraz 522 portugalskich. Natomiast obecnie w Danii jest 9365 włoskich pracowników, 5847 hiszpańskich oraz 4064 portugalskich.
Jeden z liderów związków zawodowych 3F mówi: „Od dawna wiemy, że wielu południowych Europejczyków chciałoby przyjechać do Danii, aby pracować za uczciwe wynagrodzenie i w odpowiednich warunkach pracy. Niestety, pracodawcy często przymykali na to oko, skupiając się zamiast tego na łatwiejszym dostępie do zagranicznej siły roboczej z krajów Trzeciego Świata”.
10.371 ukraińskich uchodźców znalazło pracę w Danii: Spośród 38.000 ukraińskich uchodźców, którzy przybyli na początku wojny, 29.080 nadal mieszka w Danii. Wśród nich 14.000 uznaje się za zdolnych do pracy, co oznacza, że wskaźnik zatrudnienia wynosi 74%.
Propozycje prawne
Nowe prawo ułatwi sytuację rodzinom z dziećmi pochodzącymi z komercyjnej surogacji: Każdego roku, w Danii rodzi się około 100 dzieci w wyniku surogacji komercyjnej (gdzie płaci się kobiecie za noszenie ciąży i urodzenie dziecka). Zgodnie z obowiązującym prawem kobieta, która rodzi, jest prawnie uważana za jednego z „rodziców", a tylko dwie osoby mogą być zarejestrowane jako „rodzice". Jak można sobie wyobrazić, stwarza to wiele wyzwań dla rodzin z dziećmi pochodzącymi z komercyjnej surogacji.
Ministerstwo Spraw Społecznych rozważa obecnie trzy propozycje: (a) pisemne potwierdzenie przez kobietę, która urodziła, że nie ma ona żadnych praw do dziecka; (b) prawne uznanie więzi między dzieckiem a rodzicami z Danii; (c) system wstępnego zatwierdzania, który ma zostać wdrożony, aby zapewnić spełnienie minimalnych wymagań przez surogatkę (co najmniej 25 lat, sprawność psychiczna i fizyczna itp.)
Arena polityczna
Kolejne obniżki podatkowe zostaną ogłoszone jesienią tego roku, oznajmił minister finansów Nicolai Wammen. Plan dla duńskiej gospodarki do 2030 roku zostanie ogłoszony jesienią i będzie zawierał dalsze obniżki podatków, które zostaną wdrożone w 2024 roku. Do tej pory wiemy o następujących obniżkach podatków na rok 2024:
Beskæftigelsesfradrag (Odliczenie od zatrudnienia) wzrośnie z 10,65% do 12,75%
Maksymalne potrącenie z zatrudnienia wzrośnie z 44.800 DKK do 53.600 DKK
Granica Topskat zmieni się z 568.900 DKK rocznie do 640.104 DKK rocznie
Topskat będzie zmniejszony do 7,5% dla dochodu między 640.104 DKK a 750.000 DKK rocznie
Topskat pozostanie na poziomie 15% dla dochodów między 750.000 DKK a 2,5 mln DKK rocznie
Topskat zostanie zwiększony do 20% dla dochodów powyżej 2,5 mln DKK rocznie (8600 osób w Danii ma pensje powyżej 2,5 mln DKK)
Rady lokalne kontra państwo: Oświadczenie premier: „Walutą nowej ery w duńskiej polityce nie są pieniądze, ponieważ mamy ich dużo" wywołało burzę wśród burmistrzów. Lokalne rady muszą podejmować trudne decyzje z powodu znacznych cięć w wydatkach socjalnych. Podczas gdy rząd obiecuje obniżki podatków i bardzo bogatą ustawę finansową do 2024 r., burmistrzowie muszą na przykład zdecydować, które szkoły zamknąć i jakie usługi dla osób starszych ograniczyć. Teraz burmistrzowie publicznie krytykują rząd za to, że pozwolił na obniżenie jakości opieki społecznej, mimo pełnych skarbców państwowych.
„Opieka społeczna albo obniżki podatków" to hasło socjaldemokratów od dwóch dekad, a dla wielu socjaldemokratycznych wyborców (największa grupa wyborców w Danii) te dwie kwestie są zupełnie sobie przeciwstawne.
Rozpoczęła się kampania Danii na szefa Europejskiego Banku Inwestycyjnego: Kandydatką jest wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Margrethe Vestager. Jest jednym z najbardziej znanych duńskich komisarzy, ponieważ zapisała się w historii przez nakłonienie gigantów technologicznych do płacenia podatków w Unii Europejskiej. Aby móc skupić się na swojej kampanii, wzięła bezpłatny urlop ze stanowiska w Komisji Europejskiej. Jeśli uda jej się zdobyć posadę, Dania będzie musiała nominować nowego komisarza (przynajmniej do wyborów wczesnym latem 2024 roku).
Europejski Bank Inwestycyjny jest jedną z największych instytucji finansowych na świecie i jest współwłasnością państw Unii Europejskiej.
Nowy lider Duńskiej Konfederacji Związków Zawodowych (FH): Morten Skov Christiansen został wybrany na przewodniczącego Duńskiej Konfederacji Związków Zawodowych (FH), organizacji reprezentującej 1,3 miliona członków związków zawodowych w Danii.
Ma 41 lat, z wykształcenia jest mechanikiem elektroniki i ma historię aktywizmu w Dansk Metal.
100 milionów DKK na wsparcie kryzysowe dla Kenii: Prawie 50% ludzi w Kenii nie ma dostępu do czystej wody pitnej z powodu jednej z najgorszych susz w historii. Duński rząd postanowił przekazać 100 milionów DKK, aby zapewnić dostęp do wody dla najbardziej narażonych grup ludności poprzez lepsze zarządzanie wodą deszczową z wyżyn Kenii.
Duńska gospodarka
Novo Nordisk to najcenniejsza firma w Europie: Duńska firma farmaceutyczna zdetronizowała francuską grupę luksusową Louis Vuitton Moet Hennessy jako najcenniejsza firma w Europie. LVMH była najcenniejszą firmą przez dwa i pół roku. Całkowita wartość Novo Nordisk wynosi teraz około 400 miliardów euro. Firma ta jest bardziej wartościowa niż cały roczny produkt krajowy brutto Danii. Powodem tego wzrostu są dwa leki - jeden przeciwcukrzycowy (Ozempic), a drugi do utraty wagi (Wegovy).
Opłaty za prąd wzrosną w styczniu 2024 roku: Opłaty za zużycie energii wzrosną o 1,3 øre/kWh do 12,5 øre/kWh. Jest to dodatkowa kwota, którą ponosisz poza ceną energii elektrycznej ustalonej przez rynek lub, w niektórych przypadkach, przez zawartą umowę. Średnia rodzina zauważy wzrost kosztów energii elektrycznej wynoszący około 232 DKK
Życie codzienne w Danii
Zaproszenie do szczepień: Jeśli masz powyżej 65 lat lub należysz do jednej z grup ryzyka, zostaniesz zaproszony na szczepienie przeciwko grypie i COVID-19 w regionalnych punktach szczepień oraz aptekach na terenie całego kraju. Kiedy? Od 1 października. Zostaniesz poinformowany bezpośrednio na e-Boks, kiedy będziesz mógł/mogła umówić się na wizytę na stronie vacciner.dk.
Zdrowie z Punithą Kumar
W ubiegłym miesiącu w Danii odnotowano aż 439 przypadków krztuśca, co spowodowało ogłoszenie przez Statens Serum Institut, że jest to epidemia. To ponad czterokrotnie więcej przypadków niż zazwyczaj notuje się miesięcznie, gdzie zazwyczaj liczba wynosi około 100. Ostatni raz, gdy Dania doświadczyła epidemii krztuśca, miało to miejsce w latach 2019/20. Krztuścowi, który wywołują bakterie Bordetella pertussis, najlepiej jest zapobiegać poprzez szczepienie. Objawy zwykle rozpoczynają się od przeziębienia i lekkiego kaszlu, a następnie pojawiają się napady suchego i ciężkiego kaszlu, które zazwyczaj trwają około 10 tygodni. Krztusiec może być śmiertelny, zwłaszcza u niemowląt.
Palenie powoduje raka. Ale czy wiesz, że teraz udowodniono, że powoduje również kilka chorób psychicznych? W projekcie badawczym przeprowadzonym na Uniwersytecie w Aarhus eksperci stwierdzili, że istnieje korelacja między zaburzeniami psychicznymi, takimi jak schizofrenia, choroba dwubiegunowa i depresja a paleniem papierosów. Badanie wykazało także, że ryzyko hospitalizacji z powodu zaburzeń psychicznych wśród osób niepalących wynosiło 5%, podczas gdy wśród palaczy było to ponad dwukrotnie więcej, bo 12%.
Według raportu z 2022 roku dotyczącego zwyczajów palenia tytoniu w Danii, opracowanego przez Duński Urząd Zdrowia, 23% populacji kraju paliło co najmniej jeden rodzaj produktu zawierającego nikotynę.
Nikotyna przenika przez błony śluzowe do krwi. Następnie jest przenoszona do mózgu, który uwalnia dopaminę - uczucie, która sprawia, że jesteśmy szczęśliwi i „na haju”.
Ponieważ mózg nie jest w pełni rozwinięty do około 25. roku życia, badania wykazały, że używanie produktów zawierających nikotynę w młodym wieku może mieć długotrwały negatywny wpływ na rozwój mózgu oraz że młodzi ludzie uzależniają się od nikotyny łatwiej niż dorośli.
Edukacja
Duże szkoły kontra małe szkoły: Ze względu na cięcia w wydatkach na opiekę społeczną, osiem małych szkół (z okolic Aalborga) było zagrożonych zamknięciem. Jednak Rada Miejska Aalborga postanowiła je zachować. Teraz 11 dużych szkół w Aalborgu obawia się, że otrzymają mniejsze dofinansowanie, co zmusi je do zwolnienia niektórych nauczycieli. W związku z tym wysłali list do Rady Miejskiej z pytaniem: „Czy jakość edukacji ma spadać tylko po to, aby ocalić osiem szkół wiejskich?"
Wydatki na „dobro dzieci i edukację" w Aalborgu muszą zostać zmniejszone o 125 milionów DKK. Zamknięcie ośmiu wiejskich szkół zaoszczędziłoby 33 miliony DKK. Teraz finansowanie wszystkich szkół w Aalborgu zostanie zmniejszone, aby osiągnąć tę kwotę.
Tablica ogłoszeń
Tą sekcją zarządza Cicek Eris. Jeśli wiesz o jakichś ciekawych wydarzeniach, które moglibyśmy tu zamieścić, wyślij e-mail na adres denmarkhappenings@gmail.com. Tutaj możesz rzucić okiem na newsletter autorstwa Cicek poświęcony wydarzeniom kulturalnym w Danii.
Esbjerg, 12 września, 16:30-16:00: Czy Twoje dzieci chodzą do państwowej duńskiej szkoły? Na tym spotkaniu możesz dowiedzieć się więcej o szkolnej kulturze, czy metodach nauczania. Zapisać się możesz tutaj.
Aalborg, 14 września, 16:00-18:00: Jesteś nowy w Danii i szukasz nowych możliwości w północnej części kraju? Targi Ekspackie Danii Północnej zapraszają do udziału w wydarzeniu wszystkich ekspatów, studentów i rodzin z Aalborga i okolic.
Online, 14 września, 17:00-18:00: Ciekawi Cię, jak wygląda praca i życie w Aalborgu i okolicach? Dołącz do streamu ze wspomnianych wcześniej Targów Ekspackich Danii Północnej.
Online, 14 września, 17:00: Wybór odpowiedniej szkoły dla dziecka to ważna decyzja. W czasie tego wydarzenia, uzyskasz cenne informacje dotyczące szkół w Aarhus, co pozwoli Ci porównać możliwości i podjąć odpowiednią decyzję.
Ribe, 16 września, 14:00: Zapoznaj się z głównymi atrakcjami i historią Ribe, dołączając do spaceru z przewodnikiem z Archiwum Miejskiego.
Media zagraniczne o Danii
Dania vs. Finlandia: który kraj lepiej odwiedzić? (Lonely Planet)
Psiaki grają Mozarta razem z duńską orkiestrą (BBC)
Gra Giełdowa 2023, Andreea Bianca Pascalau Buza
Dlaczego warto wziąć udział?
Børsen’s Aktiespil (“gra giełdowa”) to ciekawy sposób na zapoznanie się z działaniem giełdy, grając fikcyjnymi pieniędzmi - 500.000 DKK. Zabawa jest w pełni bezpieczna, jako że nie gramy prawdziwymi pieniędzmi - jedynym ryzykiem jest zaspamowanie skrzynki odbiorczej wiadomościami z Børsen i Alm. Brand (firma ubezpieczeniowa), ponieważ aby zagrać, trzeba zapisać się do ich newslettera. Dodatkowym atutem jest możliwość wygranej samochodu elektrycznego 🚗.
Jak grać?
1: Stwórz konto, zaloguj się i zbuduj portfolio.
2: Zainwestuj 500.000 DKK (pamiętaj, że nie są to prawdziwe pieniądze!), wybierając spośród duńskich, szwedzkich, norweskich, fińskich i amerykańskich spółek.
Nie masz kontroli nad ilością akcji danej firmy, ale możesz określić, jaki procent Twoich środków ma stanowić udział w danej spółce
Twoje portfolio musi zawierać minimum 5 i maksimum 20 akcji (firm). Każda akcja musi stanowić minimum 5% i maksimum 25% Twojego portfolio.
Przykład: Jeśli decydujesz się na inwestycję w akcje Tesli, minimum 5% Twojego portfolio musi zostać przypisane do Tesli, ale nie może to być więcej niż 25%.
3: Możesz śledzić swoje portfolio i dostosowywać je, kiedy tylko chcesz. Możesz po założeniu zostawić je w takim stanie do końca gry lub też dokonywać częstych zmian. Wszystko zależy od Ciebie.